9 lầm tưởng về trầm cảm khiến người trong cuộc không được đồng cảm, hỗ trợ

Trầm cảm không đơn thuần chỉ là nỗi buồn hay chỉ xảy ra ở phụ nữ.

Hiểu rõ về trầm cảm không chỉ giúp người trong cuộc được đồng cảm, hỗ trợ hơn mà có thể còn giúp người thân hoặc chính bạn vượt qua trầm cảm dễ dàng hơn.

Lầm tưởng 1: Trầm cảm chỉ là vấn đề cảm xúc, tích cực lên là được

Mọi người thường chỉ nhìn thấy khía cạnh cảm xúc của chứng trầm cảm và chỉ cần vui vẻ, tích cực lên là giải quyết được vấn đề trầm cảm. Thực tế, trầm cảm là một rối loạn tâm lý phức tạp và ảnh hưởng đến nhiều mặt của cuộc sống.

Cơ thể và tâm trí làm một. Khi chúng ta đau khổ về mặt cảm xúc, giống như khi bị trầm cảm, chúng ta có thể cảm thấy ốm yếu về mặt thể chất. Ngược lại, khi chúng ta ốm về mặt thể chất, chúng ta có thể cảm thấy như vụn vỡ về mặt cảm xúc.

Lầm tưởng 2: Trầm cảm xảy ra do một sự kiện đau thương

Nhiều người nghĩ rằng, trầm cảm xảy ra do một sự kiện lớn gây đau thương chẳng hạn như mất đi người thân, bị tai nạn giao thông, phá sản…

Trong quá trình đồng hành với khách hàng, các chuyên gia tâm lý tại Trung tâm Tâm lý và Phát triển Con người NHC Việt Nam đã tìm ra vô số nguyên nhân gây ra trầm cảm. Nó có thể đến từ những sự kiện lớn như vậy nhưng cũng có thể là từ những sự kiện nhỏ gây ra cảm xúc tiêu cực bị lặp đi lặp lại nhiều lần. Chẳng hạn như bị người thân la mắng hàng ngày bằng những ngôn từ gây tổn thương hoặc bị chê bai về một đặc điểm nào đó về ngoại hình.

Những sự kiện nhỏ có thể khiến bạn dần dần bước vào trầm cảm mà không hề nhận ra. Một sự kiện lớn có thể khiến vấn đề tâm lý trầm trọng hơn rất nhiều nên dễ dàng nhận ra hơn.

Lầm tưởng 3: Thuốc là giải pháp duy nhất để điều trị trầm cảm

Thực tế, thuốc chỉ là một trong những phương pháp điều trị trầm cảm. Các liệu pháp về tâm lý được thực hiện với một chuyên gia tâm lý, nhà trị liệu cũng là một phương pháp hiệu quả hiện nay.

Họ không chỉ có hiểu biết về tâm lý còn có khả năng lắng nghe, thấu hiểu và đồng cảm với bạn. Họ có thể nhìn ra những vòng lặp luẩn quẩn trong cuộc sống của bạn, một tư duy, niềm tin nào đó đang ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý của bạn mà bạn không hề biết. Họ có những bài tập, những liệu pháp chuyên sâu để giúp bạn dần dần vượt qua trầm cảm. Họ có thể nhìn thấy những sự tiến bộ nhỏ nhưng rất quan trọng để khích lệ hành trình của bạn.

Lầm tưởng 4: Trầm cảm là một phần bình thường của cuộc sống

Thỉnh thoảng, chúng ta cũng trêu đùa nhau kiểu như “dạo này tao trầm cảm lắm” nhưng thực tế nó không phải là một phần bình thường của cuộc sống. Nó cũng không phải là một phần bình thường của quá trình lão hóa.

Trong y khoa, trầm cảm là một loại bệnh. Và thực tế, trầm cảm có thể khiến một người tìm cách chấm dứt sự tồn tại của mình. WHO ghi nhận, mỗi năm có hơn 700.000 người ch*t do tự tử.

Trung bình, cứ 6 người thì có 1 người đã từng trải qua một giai đoạn trầm cảm trong cuộc đời. Người trầm cảm có thể tự vượt qua bằng cách thay đổi tư duy, lối sống, thái độ, hành vi nhưng nó là một quá trình.

Lầm tưởng 5: Trầm cảm có biểu hiện và cảm giác giống nhau ở mỗi người

Nhiều người nghĩ rằng, người trầm cảm là phải buồn. Nhưng thực tế, có nhiều người trầm cảm không thể hiện sự buồn bã dai dẳng ở bên ngoài. Có nhiều người đang vui vẻ, bình thường tự nhiên buồn chán một cách vô cớ.

Thậm chí, có những người lại luôn tươi cười với người thân, bạn bè hay người lạ. Chỉ khi ở một mình với chính mình, họ mới thể hiện ra những cảm xúc thật của mình.

Trầm cảm là một vấn đề phức tạp. Nếu bạn chưa từng trải qua thì khó có thể hiểu. Bởi vậy, nếu người thân chia sẻ rằng họ bị trầm cảm và cần được giúp đỡ, đừng vội đánh giá, phán xét, phủ nhận những điều đó. Hãy giúp họ kết nối, gặp gỡ với những người có chuyên môn để xác định được chính xác vấn đề.

Lầm tưởng 6: Chỉ có phụ nữ mới bị trầm cảm

Theo WHO, trầm cảm ở phụ nữ phổ biến hơn nam giới khoảng 50%. Điều này có nghĩa là nam giới cũng hoàn toàn có thể gặp vấn đề trầm cảm. Tuy nhiên, nhiều nam giới không dám thừa nhận mình đang gặp vấn đề tâm lý bởi những tiêu chuẩn xã hội như “nam giới là phải mạnh mẽ”. Nên nhiều khi họ cũng không dám tâm sự những khó khăn của mình với ai. Mà tìm đến những giải pháp không lành mạnh như rượu để giải tỏa tạm thời.

Lầm tưởng 7: Liệu pháp tâm lý chỉ dành cho những người trầm cảm

Liệu pháp tâm lý là một giải pháp giúp con người cảm thấy bình an trong tâm trí. Bởi vậy, nó có thể dành cho tất cả mọi người. Một cô nhân viên văn phòng căng thẳng, một người đàn ông u sầu vì kinh doanh thất bại cũng có thể tìm đến các chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ.

Tại nhiều trường học hiện nay đã có các phòng tham vấn tâm lý học đường cho học sinh, sinh viên.

Bởi vậy, nếu ai đó gặp chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần thì không có nghĩa là họ đang gặp vấn đề về thần kinh hay bị điên.

Lầm tưởng 8: Trầm cảm giống với nỗi buồn

Trầm cảm và nỗi buồn là khác nhau.

Nỗi buồn là một cảm xúc tự nhiên của con người, nó có thể tự qua đi một cách tự nhiên trong một thời gian ngắn và chúng ta thường biết mình buồn vì điều gì.

Trong khi đó, trầm cảm là một vấn đề tâm lý phức tạp và buồn chán chỉ là một trong những dấu hiệu của nó. Nỗi buồn của họ có thể dai dẳng từ vài tuần đến cả năm và nhiều khi họ không biết lý do tại sao. Bên cạnh đó, người trầm cảm thường có những cảm xúc khác như lo lắng, trống rỗng, xấu hổ, tuyệt vọng.

Và trầm cảm cũng không tự biến mất theo thời gian hay bằng sự động viên từ bạn bè, người thân. Một người có thể tự vượt qua trầm cảm mà không cần sự trợ giúp của chuyên gia nhưng đó là một quá trình.

Lầm tưởng 9: Trầm cảm là sự yếu đuối

Trầm cảm có thể gặp ở bất kỳ ai không phân biệt giới tính, tuổi tác, giàu nghèo, địa vị, hoàn cảnh. Và không ai chọn lựa bị trầm cảm. Lý do duy nhất khiến trầm cảm được coi là yếu đuối là vì chúng ta đã kỳ thị tình trạng này. Trầm cảm là một tình trạng tâm lý không liên quan gì đến việc bạn mạnh mẽ đến mức nào.

Hiểu biết đúng về trầm cảm sẽ giúp bạn hay người thân vượt qua tình trạng này dễ dàng hơn.