Xây dựng thói quen nguyên tử – Tối ưu hiệu suất công việc và học tập
Có bao giờ bạn tự hỏi những người thành công có cần xây dựng thói quen không? Làm thế nào để xây dựng thói quen nguyên tử? Đâu là giải pháp giúp bạn đập tan sự trì hoãn, nâng cao hiệu suất trong công việc và học tập? Hãy cùng chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên tìm ra câu trả lời qua bài viết dưới đây!
1. Thói quen – Nền tảng của thành công
Trong cuộc sống hiện đại, việc xây dựng những thói quen tốt không chỉ giúp bạn đạt được mục tiêu nhanh hơn mà còn tối ưu hoá hiệu suất công việc và học tập. Mỗi hành động nhỏ bé, nếu được duy trì đều đặn, sẽ tạo ra sự thay đổi đáng kinh ngạc. Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên cho biết:
“Những ngày nghỉ chúng ta thường cho phép mình ngủ lâu hơn một chút nhưng chính những điều đó sẽ tạo thành thói quen. Và những thói quen nhỏ như vậy sẽ tích tụ tạo nên tính cách của chúng ta. Từ tính cách sẽ tạo nên số phận của chúng ta.”
Nhà thơ người Anh John Dryden từng nói:
“Đầu tiên, chúng ta tạo ra thói quen và sau đó, thói quen hình thành nên chúng ta.”
Nếu bạn có thói quen chào hỏi gia đình một cách vui vẻ, bạn sẽ trở thành một người tích cực. Nếu bạn duy trì thói quen ăn rau trong mỗi bữa ăn, bạn sẽ có một cơ thể khỏe mạnh. Điều đó cho thấy, thói quen chính là yếu tố quan trọng góp phần định hình cuộc sống của mỗi người.
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên chia sẻ:
“Điều gì làm nên một cuộc đời ý nghĩa? Chính chúng ta là người làm nên một cuộc đời ý nghĩa. Điều gì tạo nên bạn? Thói quen đến từ những suy nghĩ, sau khi có suy nghĩ chúng ta sẽ hành động. Hành động sẽ hình thành thói quen, và chính thói quen sẽ hình thành nên chúng ta.”
2. Thói quen hình thành như thế nào?
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên cho biết thói quen được hình thành thông qua một chu trình ba bước:
- Kích hoạt – Tín hiệu bắt đầu hành vi
Chẳng hạn, bạn đang ngồi làm việc hay đang học bài tự nhiên chuông điện thoại, tin nhắn hay thông báo từ facebook ai đó mới đăng bài,…đây được xem như những tín hiệu bắt đầu.
- Hành động – Quá trình thực hiện thói quen
Khi nhận được những tín hiệu trên, bạn không thể tập trung vào việc đang làm đồng thời bạn cầm ngay lấy điện thoại của mình.
- Phần thưởng – Kết quả đạt được
Lúc này phần thưởng bạn nhận được chính là thỏa mãn cảm xúc tò mò của bạn.
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên chia sẻ thêm:
“Theo thống kế 70 – 80% những thông báo trên chứa những thông tin không quan trọng. Các nhà khoa học cũng đã thực hiện thí nghiệm trên chuột để làm rõ hơn về sự hình thành của thói quen.”
“Khi con chuột đánh hơi thấy mùi đồ ăn sẽ bắt đầu kích thích việc thèm muốn của nó và nó bắt đầu đi tìm cách để có được đồ ăn. Vì chưa biết cách để có được đồ ăn nên chuột sẽ lặp đi lặp lại các động tác để tìm kiếm. Sau nhiều lần lặp đi lặp lại như vậy con chuột đã biết cách để có đồ ăn cho mình. Sau đó, chuột không cần phải suy nghĩ gì nữa con chuột vẫn có thể có được đồ ăn”.
Nghiên cứu khoa học cho thấy, thói quen được điều khiển bởi hạch nền, một bộ phận trong não bộ có nhiệm vụ ghi nhớ và xử lý các hành vi lặp đi lặp lại. Khi một thói quen đã được thiết lập, nó sẽ hoạt động một cách tự động mà không cần bạn phải suy nghĩ. Nhờ đó, não bộ tiết kiệm năng lượng và giúp chúng ta làm việc hiệu quả hơn.
“Đây cũng chính là minh chứng cho việc thói quen xấu rất dễ hình thành hơn vì chúng ta dễ dàng tiếp nhận những thói quen xấu mà không cần phải suy nghĩ nhiều. Và đây cũng là lý do chúng ta thích làm những việc dễ làm, thích làm hơn những việc cần làm?”. Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên chia sẻ thêm.
3. Thói quen nguyên tử – Bí quyết thay đổi lớn từ những điều nhỏ
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên chia sẻ khái niệm thói quen nguyên tử (Atomic Habits) do James Clear đề xuất chỉ ra rằng, những thay đổi nhỏ bé, nếu được duy trì liên tục, có thể tạo nên sự khác biệt lớn. Thay vì đặt mục tiêu thay đổi toàn diện ngay lập tức, bạn nên tập trung cải thiện 1% mỗi ngày. Sự cộng gộp của những tiến bộ nhỏ này sẽ tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ trong tương lai.
“Quy tắc 1% tiến bộ mỗi ngày – Sức mạnh của thói quen nguyên tử”.
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên cho biết.
Hiệu ứng lãi kép trong thói quen
Câu chuyện bàn cờ
Để làm rõ về hiệu ứng lãi kép, chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên đã chia sẻ về câu chuyện bàn cờ như sau:
“Ngày xửa ngày xưa, có một người đã tạo ra bàn cờ vua để giúp nhà vui thư giãn và rèn luyện trí tuệ. Do đó nhà vua rất muốn trọng thưởng ông xứng đáng!
– Nhà ngươi muốn được thưởng gì? Trẫm nhất định sẽ thưởng công nhà ngươi thật xứng đáng
– Dạ bẩm thưa đức vua, Thần không ham thích quan quyền, chức tước, cũng ham mê vàng bạc châu báu. Thần chỉ muốn được thưởng lúa!
– Nhà vua cười ha hả: Vậy nhà người cần bao nhiêu lúa?
– Dạ, trên bàn cờ vua có 64 ô vuông. Thần chỉ cần số lúa là: Ô thứ nhất bỏ vào 1 hạt lúa. Ô thứ hai bỏ vào 2 hạt, ô thứ ba bỏ vào 4 hạt. Ô thứ tư bỏ vào 8 hạt, cứ như vậy đến ô cuối cùng. (Tức là ô sau sẽ gấp đôi ô trước – được hiểu là con số lãi kép là gấp 2 sau mỗi ô)
Nhà vua nghĩ, mỗi hạt lúa thì bé tí tẹo, nhiều lắm số lúa chỉ là vài bao lúa, chỉ vài tốn vài trăm kg, có bao nhiêu với gia tài nhà vua: “Ta đồng ý thưởng cho nhà người điều ngươi muốn, lính đâu mở kho lương ra…”
Theo bạn, như vậy nhà vua sẽ phải chi cho người dân này bao nhiêu hạt lúa?
Bài toán lãi suất kép ngày nay
Số hạt lúa trên bàn cờ tướng và bài toán lãi suất kép ngày nay
Tính theo cấp lũy thừa thì bài toán hát lúa trên bàn cờ tướng sẽ được tính như sau:
Ta có:
Ô thứ 1: Có số lúa 2^0 = 1
Ô thứ 2: Có số lúa 2^1 = 2
Ô thứ 3: Có số lúa 2^2 = 4
Ô thứ 4: Có số lúa 2^3 = 8
…
Ô thứ 64: Có số lúa là 2^63
Gọi S là tổng số lúa, thì ta có số hạt lúa là:
S = 2*(2^0 + 2^1 + 2^2+ 2^3 + ….+ 2^62+ 2^63)
2S = 2*(2^0 + 2^1 + 2^2+ 2^3 + ….+ 2^62+ 2^63)
2S = 2^1 + 2^2+ 2^3 + 2^4 ….+ 2^63+ 2^64
S= 2S-S =2^64 – 2^0
Như vậy, số hạt lúa chính xác mà nhà vua cần trả là:
S = 2^61-1 = S=2^64−1 = 18,446,744,073,709,551,615 (hạt lúa) – 18,4 tỷ tỷ hạt lúa!
Như vậy, tính lên nó sẽ là con số bao nhiêu tấn gạo? Một hạt gạo nặng trung bình là 0.029 grams, như vậy nếu quy ra số lúa trên tương đương: 536 tỷ tấn gạo!”
Hiệu ứng lãi kép trong thói quen – Kỳ quan thứ 8 của thế giới – kèm hình ảnh chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên
Quy luật cộng gộp
Hãy tưởng tượng bạn đặt 1 hạt thóc vào ô đầu tiên của một bàn cờ và nhân đôi nó ở mỗi ô tiếp theo. Sau 64 ô, tổng số hạt thóc sẽ vượt quá hàng tỷ. Điều này minh chứng cho sức mạnh của quy luật cộng gộp – những nỗ lực nhỏ nhưng liên tục có thể tạo ra kết quả vượt xa mong đợi.
Chuyên gia Hoàng Thị Ngọc Duyên chia sẻ về cộng gộp của lãi kép như sau:
“Thói quen là lợi nhuận cộng gộp của sự cải thiện bản thân từng ngày.”
Nếu hôm nay bạn tăng trưởng 1% thì ngày mai bạn sẽ tăng trưởng 1% của ngày hôm trước. Chẳng hạn bạn có 10K tiết kiệm, tăng trưởng 1% bạn sẽ có 10,1K tương tự ngày hôm sau bạn sẽ bắt đầu tăng trưởng từ 10,1K trở đi. Chuyên gia giải thích thêm:
“Chỉ cần tốt hơn 1% mỗi ngày, bạn sẽ tăng trưởng 37 lần trong 1 năm. Nhưng chỉ cần bạn kém hơn 1% mỗi ngày bạn sẽ tụt lùi đi theo tính toán thậm chí còn âm, nghĩa là tệ hơn mức ban đầu”.
Trong quá trình tăng trưởng, bạn có thể rơi vào trạng thái “thung lũng thất vọng”. Để dễ hình dung hơn, chuyên gia Hoàng Duyên đã lấy ví dụ về quy luật tự nhiên:
“Chúng ta thấy các em bé ở giai đoạn bắt đầu từ giai đoạn chưa biết lật, hay khi biết lật, biết bò, biết đi, biết chạy thường xảy ra những thay đổi về cơ thể ví dụ như bị đi ngoài, sốt, mọc răng,…
Có nghĩa là trước khi em bé tăng trưởng thì thường sẽ có một cái gì đó phản ứng, sẽ có một điều gì đó xảy ra đó chính là quy luật của tự nhiên. Khi những người mẹ nuôi con, bắt đầu thấy con có những gì đó thay đổi có triệu như vậy nghĩa là em bé chuẩn bị lớn.
Chính chúng ta cũng vậy. Khi chuẩn bị lớn, chúng ta sẽ có những thách thức. Duyên chắc chắn một điều là chúng ta sẽ trải qua giai đoạn thách thức. Và giai đoạn thách thức đó chúng sẽ gọi là thung lũng của sự thất vọng.”
4. Cách xây dựng thói quen tốt
Muốn xây dựng thói quen tích cực, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau:
- Xác định thói quen tốt: Hãy lựa chọn một thói quen có thể giúp bạn cải thiện bản thân.
- Bắt đầu từ những hành động nhỏ: Đừng cố gắng thay đổi toàn bộ cuộc sống một lúc. Thay vào đó, hãy bắt đầu từ những điều dễ dàng nhất.
- Liên kết thói quen: Kết hợp thói quen mới với một hành động bạn đã làm hàng ngày để duy trì tính nhất quán.
- Kiên trì và kiểm soát: Ghi lại tiến trình để theo dõi sự thay đổi.
- Tạo môi trường thuận lợi: Loại bỏ những yếu tố gây xao nhãng và tối ưu không gian làm việc.
- Tự thưởng và động viên bản thân: Khi đạt được một cột mốc nhỏ, hãy tự thưởng để giữ động lực.
5. Loại bỏ sự trì hoãn bằng quy tắc 2 phút
Một trong những rào cản lớn nhất khi hình thành thói quen mới là sự trì hoãn. Chuyên gia Hoàng Duyên đã chia sẻ về Quy tắc 2 phút giúp bạn vượt qua điều này:
“Nếu một nhiệm vụ có thể hoàn thành trong chưa đầy 2 phút, hãy làm ngay lập tức. Điều này giúp bạn dễ dàng bắt đầu một hành động mà không bị cảm giác lười biếng cản trở.”
6. Hãy hành động ngay hôm nay!
Xây dựng thói quen nguyên tử là một hành trình dài nhưng đầy giá trị. Đừng chờ đợi một thời điểm hoàn hảo – hãy bắt đầu ngay từ hôm nay với những bước đi nhỏ bé nhưng bền vững. Chuyên gia Hoàng Duyên đã chia sẻ câu nói nổi tiếng của Mahatma Gandhi – Lãnh tụ tinh thần của Ấn Độ đã nói:
“Niềm tin sẽ làm nên suy nghĩ của bạn, suy nghĩ đó sẽ làm nên lời nói của bạn, lời nói đó sẽ làm nên hành động của bạn, hành động đó sẽ làm nên thói quen của bạn, thói quen đó sẽ làm nên giá trị của bạn, và giá trị đó sẽ làm nên số phận của bạn.”
Hãy để những thói quen nhỏ nhưng tích cực trở thành nền tảng giúp bạn vươn tới thành công trong công việc và học tập!
Có thể bạn quan tâm:
– Hiện tượng burn out trong học tập và cách vượt qua
Trở thành người đầu tiên bình luận cho bài viết này!