Hội chứng ảo tưởng người khác thích mình (Erotomania)

Những người mắc phải hội chứng ảo tưởng người khác thích mình luôn ngộ nhận những người có địa vị trong xã hội, có tài chính, gia thế đang yêu thầm và si mê họ. Theo lý thuyết thì đây là một tình trạng hiếm gặp nhưng so với thực tế tỉ lệ người mắc phải loại ảo tưởng này lại chiếm phần đông. Cần tìm hiểu rõ hơn và biết cách làm sao để hết ảo tưởng người khác thích mình.

Hội chứng ảo tưởng người khác thích mình (Erotomania) là gì?

Hội chứng ảo tưởng người khác thích mình hay còn được gọi là Erotomania, thuật ngữ Erotomania đã được sử dụng từ tâm 1921 bởi  thầy thuốc tâm lí dân Pháp Gaëtan Gatian de Clérambault và được áp dụng cho đến hiện nay. Theo đó những người mắc bệnh liên tục có suy nghĩ, ảo tưởng rằng người khác đang yêu họ một cách cuồng nhiệt. Họ cho rằng những người nổi tiếng, có vị thế cao, có tiền bạc, kinh tế ổn định hoặc có nhan sắc tuyệt phẩm đang thầm yêu họ.

Tuy nhiên, sự si mê này chỉ là ảo giác, do người bệnh tự tưởng tượng và suy diễn ra. Đặc biệt hơn là trong phần đông các trường hợp, những đối tượng mà người bệnh nghĩ rằng đang có tình cảm với họ thậm chí còn không biết họ là ai hoặc không biết đến sự tồn tại của họ. Một số khác khi mắc phải hội chứng ảo tưởng người khác thích mình còn cho rằng một người dưng lần đầu gặp mặt hoặc vô tình lướt qua cũng có thể yêu họ từ cái nhìn đầu tiên.

Người bệnh sẽ tồn tại một niềm tin mãnh liệt vào việc đối phương đang cố gắng nhắn gửi cho họ rất nhiều thông điệp yêu thương, liên tục gửi tin nhắn bày tỏ tình cảm. Tất cả những điều này hoàn toàn không có thực mà nó chỉ xảy ra thông qua suy nghĩ và liên tưởng của người bệnh và họ cho đó là thần giao cách cảm.

Tuy rằng không hề có bằng chứng để chứng minh về việc người khác đang cố gắng tỏ tình và theo đuổi nhưng họ vẫn không hề bị lung lay niềm tin vào tình yêu ảo của mình. Bệnh nhân sẽ tự tìm ra các chi tiết, manh mối để chứng tỏ đối phương đang rất yêu mình nhưng không muốn công khai tình cảm cho mọi người biết.

Một số trường hợp được xác định mắc chứng Erotomania qua từng mốc thời gian như:

• Vào năm 1980, một người phụ nữ đã được xác định mắc phải hội chứng ảo tưởng người khác thích mình. Người bệnh luôn cho rằng hầu hết những người đàn ông xung quanh đều đang yêu thích và thầm theo đuổi cô. Những suy nghĩ này liên tục kéo dài và xâm chiếm tâm trí cô trong suốt 8 năm liền và nó chỉ thực sự kết thúc khi cô được chẩn đoán và điều trị.
• Vào năm 2012, một người đàn ông có tên là Robert Hoskins đã cố gắng theo tuổi Madonna – một ca sĩ nổi tiếng và ông luôn cho rằng cô ấy cũng đang có tình cảm với mình. Thậm chí, ông ta còn nhiều lần đe dọa, bày đủ mọi thủ đoạn để vào nhà của nữ ca sĩ cho đến khi được điều trị dứt điểm.
• Vào năm 2016, một người phụ nữ tuy đã kết hôn nhưng vẫn cho rằng chồng mình đã cản trở những những đàn ông khác yêu mình. Sau đó bà đã được chồng đưa đến bệnh viện thăm khám và điều trị thành công.

Trong thực tế rất có thể giải thích cho người bệnh hiểu rằng những nghĩ của họ là không có thực bởi họ luôn cho rằng bạn đang ghen tị với những gì họ đang có được.  Ngoài ra, các chuyên gia còn cho biết rằng, hội chứng ảo tưởng người khác thích mình sẽ có sự liên kết với một số tình trạng sức khỏe tâm thần có sự liên quan đến ảo tưởng hoặc hành vi hưng cảm.

Biểu hiện của hội chứng ảo tưởng người khác thích mình

Biểu hiện đặc trưng nhất của những người mắc hội chứng ảo tưởng người khác yêu mình đó chính là họ có một niềm tin vô cùng mãnh liệt về một người hoàn mỹ nào đó đang thầm thương trộm nhớ đến mình. Suy nghĩ đó khiến họ cảm thấy vui vẻ, phấn kích hơn và càng ngày càng bị đắm chìm vào những ảo tưởng không có thực.

Nếu các triệu chứng này cứ liên tục kéo dài thì lâu dần sẽ khiến cho bệnh nhân có xu hướng thực hiện các hành vi sai lầm để tìm ra bằng chứng chứng minh về tình yêu của họ. Ngoài ra, một số trường hợp còn trở nên “cuồng” yêu, liên tục nhắc đến “nửa kia” với tất cả mọi người xung quanh.

Do những suy nghĩ của bản thân về một đối tượng nào đó nên họ có xu hướng muốn được gặp gỡ, trò chuyện, giao tiếp thật nhiều với người đó. Cùng với đó là những biểu hiện sau đây:

• Tìm đủ mọi cách để thông báo, chia sẻ cho tất cả mọi người biết được mối quan hệ yêu đương của 2 người mặc dù đó chỉ là sự suy đoán một chiều của người bệnh.
• Liên tục gửi tin nhắn, thư, quà tặng cho người thương trong tưởng tượng.
• Gọi điện và tìm mọi cách để liên lạc với người đó nhưng không cần sự đáp trả.
• Có xu hướng ngụy tạo ra những bằng chứng, trường hợp phức tạp nhưng sai lệch về việc đối phương đang cố gắng theo đuổi, cưa cẩm hoặc thậm chí là đeo bám, rình rập họ.
• Luôn cho rằng nửa kia đang cố gắng thông báo tín hiệu, bí mật nhắn tin, nháy mắt hoặc thực hiện các động tác yêu thương với mình.
• Thậm chí họ còn có cảm giác ghen tuông và cho rằng người kia có thể đụng chạm, giao tiếp với người khác và không còn chung thủy với mình.
• Một số người bệnh còn thực hiện các hành vi gây rối nơi công cộng, tấn công hoặc đe dọa đến người thương.
• Bệnh nhân Erotomania thường sẽ mất hứng thú với hầu hết các hoạt động xã hội xảy ra xung quanh.
• Đa phần người bệnh sẽ có kèm theo một vài triệu chứng của các rối loạn tâm thần khác như trầm cảm, rối loạn lo âu,….

Các triệu chứng của hội chứng ảo tưởng người khác thích mình thường sẽ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn nhưng cũng có một vài trường hợp kéo dài dai dẳng nếu không được can thiệp và điều trị đúng cách, đây thường gọi là trạng thái “phá vỡ tâm thần” – một trong các triệu chứng điển hình của rối loạn tâm thần. Theo chia sẻ của các chuyên gia thì tình trạng này có sự liên quan rất mật thiết đối với việc làm tồi tệ các ảo tưởng hoặc một số đặc điểm tâm thần.

Một ví dụ về tình trạng ảo tưởng người khác có tình cảm với mình như trong lịch sử đã từng nhắc đến việc một người phụ nữ cho rằng vua Geogre V đang thầm yêu và theo đuổi cô. Nguyên nhân của ảo tưởng này xuất phát từ việc nhà Vua đã làm chuyển động rèm cửa sổ khi cô ấy đứng đợi bên ngoài cung điện, điều này khiến cô ấy nghĩ rằng nhà Vua đang muốn ra tín hiệu cưa cẩm mình.

Do có sự liên hệ với một số vấn đề tâm lý khác nên đa phần những trường hợp mắc hội chứng ảo tưởng người khác thích mình sẽ có kèm theo một số triệu chứng như:

• Bị rối loạn giấc ngủ, thường sẽ là mất ngủ, ngủ không ngon giấc, giấc ngủ chập chờn, thường xuyên mơ, hay tỉnh giấc lúc nửa đêm và khó ngủ lại.
• Luôn hăng hái, tích cực tham gia các sự kiện, cuộc họp, cuộc gặp mặt có sự hiện diện của người ấy.
• Khi suy nghĩ về người yêu trong trí tưởng tượng, bệnh nhân sẽ cảm thấy vô cùng hạnh phúc, vui sướng, phấn khích và tràn đầy năng lượng.
• Các suy nghĩ, ảo tưởng cứ liên tục xuất hiện và đan xen nhau.
• Khi trò chuyện cùng mọi người xung quanh, người bệnh thường có xu hướng nói về nhiều chủ đề khác nhau, nói rất nhanh.
• Xuất hiện các hành vi tiềm ẩn nhiều rủi ro, liều lĩnh như tiêu tiền không kiểm soát, điều khiển phương tiện giao thông với tốc độ cao.

Hội chứng ảo tưởng người khác thích mình – Nguyên nhân do đâu?

Cho đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có bất kì thông tin cụ thể và chính xác nào nói về nguyên nhân gây ra hội chứng ảo tưởng người khác thích mình. Trong quá trình tìm hiểu và thực hiện nhiều nghiên cứu thì các nhà khoa học cũng đã liên tục đặt ra nhiều giả thuyết khác nhau để lý giải cho lý do làm khởi phát các triệu chứng khác lạ này.

Trong số tất cả các giả thuyết thì nguyên nhân do sự thiếu thốn tình cảm từ thời thơ ấu được nhiều người đồng tình nhất. Cũng bởi những sự tổn thương, mất mát từ thuở nhỏ có thể ảnh hưởng và kéo dài dai dẳng cho đến khi trưởng thành. Nhiều người sẽ có xu hướng muốn được yêu thương nên dễ hình thành tâm lý ảo tưởng người khác đang yêu mình.

Để chứng minh cho giả thuyết này, Tiến sĩ Helen Fisher – một nhà nhân chủng học nổi tiếng đã từng thực hiện một cuộc khảo sát. Ông tiến hành chụp não của 18 người mắc phải hội chứng ảo tưởng người khác thích mình và nhận thấy rằng tất cả đều có sự biểu hiện của sự hưng phấn rất bất thường. Trong thực tế, tình yêu thực sự là một yếu tố có thể làm kích hoạt sự phấn khởi của não bộ con người. Tuy nhiên, nếu tình yêu đó chỉ xuất phát từ một phía và hoàn toàn không được đáp trả lại thì nó có nhiều khả năng chuyển thành nỗi đau, nỗi ám ảnh lớn và nguy cơ biến chứng thành Erotomania rất cao.

Ngoài ra, kết quả của một vài cuộc nghiên cứu khác còn cho rằng hội chứng này có sự liên quan đến một cơn xuất huyết não hoặc đột quỵ, hay có thể hiểu một cách chính xác và cụ thể hơn đó chính là sự liên quan đến tình trạng rối loạn chức năng ở phần trước của bộ não. Một vài ý kiến khác cho rằng, hội chứng ảo tưởng người khác yêu mình cũng có thể là hệ quả của hội chứng tri giác sai thực tại hoặc hội chứng Fregoli.

Trong một cuộc khảo sát được thực hiện trên 246 trường hợp mắc phải hội chứng Erotomania cho thấy, tỉ lệ phụ nữ mắc phải tình trạng này cao hơn gấp nhiều lần so với đàn ông, chiếm khoảng hơn 70% trong tổng các trường hợp. Đối tượng mà phụ nữ thường nhắm đến đó chính là những người đàn ông có địa vị cao trong xã hội, có tài chính tốt hoặc những người nổi tiếng, có sự ảnh hưởng. Còn đối với trường hợp người bệnh là nam giới thì họ sẽ khởi phát các dấu hiệu sớm hơn và thường để mắt đến những người có sức hút cao về tình dục, có thân hình gợi cảm, quyến rũ.

Nếu xét về số liệu và thống kê thì số người mắc phải hội chứng này không nhiều nhưng trong thực tế có khá đông người bị Erotomania nhưng bản thân họ hoặc những người xung quanh không nhận biết hoặc người bệnh có xu hướng che giấu, trốn tránh việc thăm khám và điều trị. Đây cũng là một trong các nguyên nhân làm cản trở đến việc nghiên cứu và cải thiện tốt hội chứng này, tỉ lệ thống kê số người mắc bệnh cũng không được chính xác.

Có thể bạn quan tâm: Hội chứng Alice ở xứ sở thần tiên (Todd): Những điều cần biết

Những ảnh hưởng tiêu cực của hội chứng Erotomania

Người mắc hội chứng ảo tưởng người khác thích mình không chỉ có các suy nghĩ viển vông, không thực mà còn có xu hướng thực hiện các hành vi mang tính chất nguy hiểm, hung hăng, đe dọa người khác. Trong thực tế đã có không ít các trường hợp do ảnh hưởng của Erotomania làm cho người bệnh có những hành vi đe dọa, xâm phạm quyền riêng tư, rình rập, quấy rối người khác và bị bắt giữ, phạt hành chính.

Đặc biệt hơn, những người ảo tưởng người khác yêu mình có thể trở nên phát cuồng, họ sẵn sàng thực hiện các hành vi làm tổn thương thể xác, thậm chí là giết hại người tình trong ảo tưởng và tự sát. Ngoài ra, như chia sẻ ở trên, hội chứng này có sự liên quan đến một số vấn đề sức khỏe tâm thần và nguy cơ khởi phát các chứng bệnh như:

• Rối loạn lo âu
• Rối loạn tăng động giảm chú ý (ADHD)
• Rối loạn ăn uống, phổ biến nhất có thể là chứng cuồng ăn hoặc chứng chán ăn
• Nguy cơ lạm dụng bia rượu, các chất kích thích

Các triệu chứng của Erotomania có thể kéo dài trong khoảng vài ngày nhưng cũng có nhiều trường hợp tồn tại trong thời gian dài và chuyển biến nghiêm trọng hơn trong nhiều năm liên tiếp nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Chính vì thế, ngay khi nhận thấy ai đó các dấu hiệu của hội chứng ảo tưởng người khác thích mình thì bạn cũng nên thuyết phục và đưa họ đến thăm khám tại các cơ sở chuyên khoa, gặp gỡ trực tiếp bác sĩ tâm thần. Đây được đánh giá là một trong các bệnh lý nguy hiểm về thần kinh và cần được điều trị sớm để phòng tránh các hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.

Làm sao để hết ảo tưởng người khác thích mình?

Đối với tình trạng mắc phải hội chứng hoang tưởng người khác thích mình thì sẽ được ưu tiên điều trị bằng tâm lý trị liệu và sử dụng thuốc. Tùy vào mỗi trường hợp bệnh khác nhau mà các chuyên gia sẽ cân nhắc để chọn lựa biện pháp khắc phù hợp nhất. Bên cạnh đó, để sức khỏe tinh thần của bệnh nhân được phục hồi tốt hơn thì cũng cần nhờ đến một số tác động từ bên ngoài.

Sự giúp đỡ của những người xung quanh và môi trường sống của người bệnh cũng là các yếu tố có sự ảnh hưởng đến kết quả điều trị của mỗi người. Chính vì thế, những người thân bên cạnh cần phải quan tâm, dành nhiều thời gian chia sẻ và tâm sự với người bệnh để họ dần trở nên tốt hơn.

Đồng thời, trước khi bước ra khỏi thế giới ảo tưởng của chính mình thì bệnh nhân cần phải phá bỏ phòng bị và tập luyện trước. Cố gắng giữ tinh thần lạc quan, cải thiện khả năng giao tiếp, xây dựng và duy trì các mối quan hệ tốt đẹp, sống hòa đồng với mọi người. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi phải làm sao để hết ảo tưởng người khác thích mình.

Đối với các trường hợp người mắc phải hội chứng này là xuất phát từ một vấn đề tiềm ẩn nào đó thì bác sĩ chuyên khoa sẽ xem xét và áp dụng phương pháp điều trị hiệu quả cho từng dạng bệnh khác nhau. Người bệnh cần phải tin tưởng và tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị mà bác sĩ đưa ra để quá trình phục hồi sức khỏe mang lại kết quả tốt nhất.

Bài viết trên đây đã cung cấp một số thông tin hữu ích để giúp cho bạn hiểu rõ hơn về hội chứng Erotomania và biết cách làm sao để hết ảo tưởng người khác thích mình. Cũng bởi bản thân người mắc bệnh không thể nhận biết được những bất thường trong suy nghĩ của mình nên những người xung quanh, đặc biệt là gia đình cần quan tâm và kịp thời phát hiện các triệu chứng bệnh để có biện pháp can thiệp phù hợp nhất.

Tham khảo thêm:

• Sang chấn tâm lý là gì? Nguyên nhân, biểu hiện và điều trị
• Tự kỷ là gì? Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị
• Rối loạn tri giác sai thực tại là gì? Ảnh hưởng như thế nào?