Trầm cảm sau khi kết hôn: Nguyên nhân và cách vượt qua

Tình trạng trầm cảm sau khi kết hôn đang diễn ra ngày càng phổ biến trong cuộc sống ngày nay. Nếu không sớm phát hiện và can thiệp điều trị thì nó có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu cho sức khỏe thể chất và tinh thần. Hơn nữa, tình trạng này còn khiến cho cuộc hôn nhân đi vào ngõ cụt.

Trầm cảm hình thành như thế nào sau khi kết hôn?

Khi hai cá nhân chấp nhận lựa chọn đi đến hôn nhân thì quyết định này sẽ có sức mạnh rất to lớn đối với cuộc sống của họ. Chất lượng cuộc sống sau khi kết hôn có thể sẽ tốt hơn hoặc tệ đi.

Cuộc hôn nhân có thể mang lại cho người vợ và người chồng những lời chúc phúc tuyệt vời. Tuy nhiên nó cũng có thể dẫn tới sự thất vọng, xung đột, tức giận hay trầm cảm.

Trầm cảm sau khi kết hôn đề cập đến tình trạng cô dâu hoặc chú rể bắt đầu cảm thấy buồn bã và mất dần hứng thú với các hoạt động thường ngày của họ. Tuy nhiên, không giống như trầm cảm lâm sàng, trầm cảm sau hôn nhân bị hạn chế nghiêm ngặt bởi các vấn đề có liên quan tới đám cưới hoặc kết hôn.

Chứng trầm cảm cũng có thể phát triển nếu bạn mới đính hôn. Bởi bạn có thể phải làm quá nhiều thứ trong đám cưới của mình. Một khi bạn đã trải qua nó thì bạn sẽ bắt đầu cảm thấy không còn mục đích sống. Lúc này cuộc sống của bạn trở nên vô cùng đơn điệu.

Trên thực tế, các vấn đề trong hôn nhân và trầm cảm hoàn toàn có thể đi đôi với nhau. Cụ thể như sau:

• Các vấn đề trong việc hòa hợp giữa hai vợ chồng có thể đóng một vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của bệnh trầm cảm.
• Những người chồng và người vợ có nhiều căng thẳng, tranh cãi và bất đồng sẽ có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn khoảng từ 10 – 25 lần so với những người chưa kết hôn hoặc có hôn nhân hạnh phúc.
• Trường hợp sự bất hòa trong hôn nhân cao thì việc điều trị trầm cảm chỉ cho một người sẽ khó có thể hiệu quả.
• Có đến 50% phụ nữ dùng một loại thuốc chống trầm cảm cụ thể cho biết rằng xung đột trong hôn nhân của họ là một đặc điểm nổi bật. Và điều này góp phần vào sự kích hoạt chứng trầm cảm của họ.
• Khi mọi người nhận thấy những cải thiện trong hôn nhân của họ thì các triệu chứng trầm cảm cũng sẽ được cải thiện.
• Khi phụ nữ dùng thuốc chống trầm cảm thì ban đầu thuốc sẽ giúp cải thiện tâm trạng của họ. Tuy nhiên nếu các vấn đề trong hôn nhân tiếp tục thì chứng trầm cảm của họ sẽ vẫn tiếp diễn ngay cả khi họ đang dùng thuốc.
• Sự bất hòa trong hôn nhân thường xảy ra trước khi bắt đầu các triệu chứng trầm cảm.
• Khi một cuộc hôn nhân không hạnh phúc kéo dài, các xung đột, mâu thuẫn liên tục diễn ra thì các triệu chứng trầm cảm vẫn sẽ tiếp tục.
• Khi mọi người cố gắng đối phó với các vấn đề trong hôn nhân bằng cách uống rượu, tránh mặt nhau, bỏ đi hoặc trút giận thì bệnh trầm cảm sẽ dễ dàng xuất hiện hơn.

Các nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau khi kết hôn

Trầm cảm sau khi kết hôn là vấn đề đang xảy ra rất phổ biến trong cuộc sống hiện nay. Trong đó, những người vợ thường có nguy cơ mắc phải chứng bệnh này cao hơn rất nhiều so với người chồng.

Một số nguyên nhân dẫn đến trầm cảm sau hôn nhân có thể bao gồm:

1. Không thể cân bằng cuộc sống gia đình và công việc

Đôi khi phụ nữ sau kết hôn sẽ cảm thấy rằng họ không thể duy trì sự cân bằng tốt giữa nhiệm vụ gia đình và cam kết nghề nghiệp của họ. Từ đó dẫn đến cảm giác như đang mang một tội lỗi kép.

Cảm giác tội lỗi này khiến cho chị em mất đi niềm tin vào khả năng của bản thân để thực hiện những công việc hằng ngày. Vòng luẩn quẩn này lại càng được củng cố thêm khi có con cái.

Không có khả năng (thực tế hoặc nhận thức được) để quán xuyến công việc nhà, đảm bảo cho con cái không bị bỏ bê và hoàn thành các công việc ở công ty có thể tác động tiêu cực tới sức khỏe tâm thần của phụ nữ.

Trong một số trường hợp, tình trạng này cũng có thể gặp phải ở người chồng. Tuy nhiên vấn đề của đàn ông lại thường là yếu tố tài chính và không có nhiều thời gian cho gia đình. Từ đó dẫn đến căng thẳng kéo dài và có nguy cơ phát triển chứng trầm cảm.

2. Khó khăn trong việc chuyển đổi từ “độc thân” sang “đã kết hôn”

Sau khi kết hôn, phụ nữ thường có xu hướng bị mất quyền tự quyết đối với các quyết định cũng như lựa chọn của mình. Quá trình chuyển đổi từ trạng thái “độc thân” sang “đã kết hôn” không hề đơn giản đối với hầu hết các chị em.

Cuộc sống hôn nhân có thể khiến họ bị phụ thuộc và có thêm nhiều trách nhiệm mới dưới sự giám sát của người chồng. Hơn nữa họ còn không có đủ thời gian để tham gia hoặc theo đuổi những mục tiêu mà họ quan tâm. Một số phụ nữ có thể từ từ rơi vào trạng thái chán nản và lo lắng khi mất quyền tự quyết.

3. Xung đột và mâu thuẫn trong hôn nhân

Như đã phân tích, xung đột và mâu thuẫn giữa người vợ với người chồng là nguyên nhân hàng đầu gây ra chứng trầm cảm sau hôn nhân. Đặc biệt là khi tình trạng này thường xuyên diễn ra với mức độ ngày càng tồi tệ.

Một thực trạng đáng báo động hiện nay là hiện tượng bạo lực gia đình đang không ngừng gia tăng. Mặc dù xã hội đang ngày càng hiện đại và phát triển nhưng các vụ bạo lực gia đình vẫn thường xuyên diễn ra. Trong đó, nạn nhân chính vẫn là chị em phụ nữ.

Không ít những người vợ thường xuyên bị chồng chửi bới, thậm chí là đánh đập, hành hạ cả về thể chất lẫn tinh thần. Từ đó có thể gây ra các tổn thương và sang chấn tâm lý. Điều này không chỉ dẫn đến sự phát triển của chứng trầm cảm mà còn làm tăng nguy cơ gặp phải các bệnh tâm lý, tâm thần khác.

4. Thiếu sự hỗ trợ của gia đình

Một người phụ nữ dọn về nhà chồng sau kết hôn thì tâm lý lo lắng khi phải rời xa gia đình riêng có thể sẽ rất sâu sắc. Trong nhiều tháng sau ngày cưới, chị em có thể cảm thấy thiếu sự hỗ trợ từ chồng. Nguyên nhân thường do người chồng đã quen với cuộc sống với gia đình của anh ấy trước đây.

Hơn nữa, đôi khi sau kết hôn cách cư xử của người chồng đối với vợ có thể thay đổi hơn rất nhiều so với khi còn đang yêu đương và tìm hiểu nhau. Điều này khiến cho cô ấy có thể thấy một khía cạnh hoàn toàn mới của đồng. Từ đó sẽ dẫn đến cảm giác bị bỏ rơi. Ngoài ra, còn làm tăng căng thẳng về tinh thần và thể chất.

Dấu hiệu trầm cảm sau khi kết hôn

Sự thay đổi tâm trạng của một người sau khi kết hôn là điều không có gì lạ lẫm. Không dễ dàng để bạn bắt đầu hòa hợp với cuộc sống mới hoàn toàn khác xa với cuộc sống độc thân. Một chút hụt hẫng, buồn bã và có phần chán nản là điều khó tránh khỏi.

Tuy nhiên, nếu những tâm trạng và cảm xúc tiêu cực kéo dài quá lâu mà không tự thuyên giảm thì bạn cần đặc biệt chú ý. Bởi chúng có thể tiến triển ngày càng nặng nề và là dấu hiệu của chứng trầm cảm sau hôn nhân.

Dưới đây là một số dấu hiệu của bệnh trầm cảm sau khi kết hôn:

• Bi quan về cuộc sống: Đây là dấu hiệu thường thấy nhất ở những người gặp các vấn đề tâm lý sau khi kết hôn, trong đó có chứng trầm cảm. Tình trạng này thường thấy nếu bạn có quá nhiều kỳ vọng vào cuộc hôn nhân nhưng khi đã trải nghiệm thì hoàn toàn không được như vậy.
• Cảm giác bất an và lo sợ: Căn bệnh trầm cảm có thể khiến bạn luôn có cảm giác bất an và lo sợ. Hơn nữa bạn còn luôn cảm thấy bản thân mình vô dụng và không có giá trị. Điều này gây trở ngại rất lớn cho tình cảm hôn nhân gia đình.
• Khó kiểm soát cảm xúc: Bệnh trầm cảm sau hôn nhân sẽ khiến bạn không thể kiểm soát được cảm xúc của mình. Bạn thường dễ dàng thể hiện sự chán chường, mệt mỏi hay cáu gắt ra bên ngoài.
• Đời sống tình dục giảm sút: Theo các nghiên cứu mới nhất thì có đến 75% những người bị trầm cảm sau hôn nhân có biểu hiện giảm mạnh ham muốn tình dục.
• Xuất hiện các ý nghĩ tiêu cực: Đây cũng là dấu hiệu phổ biến ở những người mắc chứng trầm cảm sau khi kết hôn. Người bệnh luôn xuất hiện những suy nghĩ tiêu cực, cho rằng mọi chuyện luôn xấu đi, không thể giải quyết hay cứu vãn được nữa.
• Bất thường trong sinh hoạt: Rối loạn ăn uống, giấc ngủ, không thể tập trung hoặc có các bất thường trong sinh hoạt thường ngày cũng có thể là dấu hiệu của bệnh trầm cảm sau hôn nhân. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống.

Tác hại của trầm cảm sau khi kết hôn

Trầm cảm là một dạng rối loạn cảm xúc nghiêm trọng, rất dễ tiến triển nặng nếu không sớm phát hiện và can thiệp điều trị. Dù xảy ra ở bất cứ khoảng thời gian nào thì căn bệnh này cũng gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Trầm cảm sau khi kết hôn có thể khiến bạn rơi vào trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, bi quan, chán nản và tuyệt vọng kéo dài. Đặc biệt nó còn liên quan trực tiếp đến các vấn đề trong hôn nhân. Chẳng hạn, xung đột và mâu thuẫn trong hôn nhân khiến cho bệnh trầm cảm phát triển và tồi tệ hơn. Trong khi đó, chứng trầm cảm lại khiến cho các vấn đề của hôn nhân càng rơi vào bế tắc và khó giải quyết.

Chứng trầm cảm sau hôn nhân kéo dài có thể khiến cho mối quan hệ giữa vợ với chồng dần rạn nứt. Xung đột vợ chồng được đẩy lên đỉnh điểm có thể đi đến quyết định ly hôn.

Ngoài làm suy kiệt sức khỏe thể chất và tinh thần thì bệnh trầm cảm sau hôn nhân còn đưa đến những hệ lụy nghiêm trọng hơn. Người bệnh có thể thường xuyên suy nghĩ về cái chết và tìm mọi cách thực hiện hành vi tự tử. Tình trạng này diễn ra rất phổ biến ở người vợ.

Tham khảo thêm: Chán nản sau hôn nhân: Nguyên nhân và cách tìm lại hạnh phúc

Cách vượt qua trầm cảm sau khi kết hôn

Có thể bạn sẽ phải mất nhiều thời gian để vật lộn với chứng trầm cảm sau khi kết hôn. Nếu các triệu chứng chỉ mới khởi phát với mức độ nhẹ thì có thể tự cân bằng lại bằng các giải pháp tại nhà. Tuy nhiên nếu bệnh trầm cảm sau hôn nhân ngày càng tồi tệ hơn thì việc thăm khám và chăm sóc y tế là cần thiết.

Dưới đây là một số cách hữu hiệu giúp bạn vượt qua chứng trầm cảm sau khi kết hôn:

1. Học cách cân bằng lại cuộc sống

Như đã đề cập, sau khi kết hôn, cuộc sống của bạn nhất định sẽ bị xáo trộn ít nhiều. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến tâm trạng và những biểu hiện cảm xúc của bạn. Bạn có thể tỏ ra bất lực, chán nản, bi quan và hay suy nghĩ tiêu cực.

Muốn sớm thoát khỏi chứng trầm cảm sau khi kết hôn thì bạn cần học cách cân bằng lại cuộc sống càng sớm càng tốt. Đầu tiên, bạn cần lên kế hoạch thực hiện các công việc cần thiết hằng ngày. Đồng thời phân bổ thời gian hợp lý, giữa làm việc, nghỉ ngơi và chăm sóc bản thân, gia đình.

Nếu cảm thấy công việc bị quá tải, bạn có thể cân nhắc tìm kiếm một việc làm khác phù hợp hơn để bạn có nhiều thời gian hơn trong việc xây dựng tổ ấm. Bạn cần biết rằng, cuộc sống hôn nhân vốn dĩ có nhiều ràng buộc và trách nhiệm. Thay vì chỉ nghĩ cho bản thân thì bạn nên có sự cân đối lại sao cho phù hợp.

Tuy nhiên, bạn cũng tuyệt đối đừng nên hi sinh quá mức cho gia đình mà quên luôn cả giá trị bản thân. Hãy biết rằng điều gì cần thay đổi và những thứ gì cần giữ lại cho mình.

Khi chưa có con cái, bạn nên tranh thủ dành thời gian chăm sóc bản thân và thực hiện các sở thích cá nhân nhiều hơn. Bởi lúc này, bạn chưa phải vướng bận quá nhiều thứ. Còn khi đã có con thì bạn cũng nên chia sẻ việc chăm sóc con cái và làm việc nhà với người thân để không phải một mình ôm đồm quá nhiều công việc.

2. Chia sẻ với đối phương

Chắc hẳn bạn đã từng nghe qua câu “Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông cũng cạn”. Hôn nhân là vấn đề của hai người, muốn hạnh phúc cả người vợ và người chồng phải cùng nhau vun vén.

Nếu gặp phải các vấn đề khúc mắc hay áp lực, căng thẳng quá mức thì bạn cần chủ động chia sẻ với đối phương. Đây dường như là cách hiệu quả nhất giúp cho bạn giải tỏa stress và có được tinh thần lạc quan, vui vẻ hơn.

Với những phụ nữ bị trầm cảm sau khi kết hôn thì sự thấu hiểu và động viên từ người chồng chính là động lực giúp họ vượt qua bệnh tình nhanh chóng hơn. Đừng ngại ngần chia sẻ cho đối phương được biết về tất cả mọi vấn đề mà bạn đang gặp phải.

Chồng/ vợ của bạn nhất định sẽ ở bên cạnh động viên, chia sẻ và lắng nghe những gì bạn trải lòng. Đồng thời sẽ cùng nhau tìm kiếm hướng giải quyết vấn đề hiệu quả. Trong một cuộc hôn nhân, bạn nên nhớ mình luôn có người đồng hành. Đừng bao giờ nghĩ rằng bản thân cô độc và chỉ có một mình.

3. Tự chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần

Trầm cảm sau hôn nhân khiến cho cả sức khỏe tinh thần và thể chất bị suy kiệt rõ rệt. Do đó, bạn cần biết cách tự chăm sóc bản thân để sớm hồi phục sức khỏe và giúp cải thiện tâm trạng tốt hơn. Hơn nữa việc chăm sóc tốt cho bản thân còn giúp làm giảm khả năng tái phát bệnh trong tương lai.

Chế độ chăm sóc dành cho người mắc chứng trầm cảm sau khi kết hôn:

• Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và khoa học để duy trì sức khỏe. Nên bổ sung chất xơ, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, đậu, quả hạch và các loại cá béo để cải thiện phần nào triệu chứng.
• Tuyệt đối không lạm dụng rượu bia, thuốc lá hay chất kích thích để giải tỏa căng thẳng sau kết hôn. Về lâu dài chúng có thể khiến cho chứng trầm cảm sau hôn nhân trở nên tồi tệ và nghiêm trọng hơn.
• Chú ý hoạt động thể chất mỗi ngày, nên ngồi thiền và tập yoga. Tập thể dục sẽ giúp bạn kiểm soát triệu chứng trầm cảm sau hôn nhân. Hơn nữa còn giúp nâng đỡ tinh thần, giải tỏa tình trạng căng thẳng thần kinh.
• Ngủ đủ giấc cũng là yếu tố quan trọng giúp bạn giải tỏa tâm trạng tiêu cực và nâng cao sức khỏe. Bạn có thể thực hiện một số giải pháp thư giãn để hỗ trợ giấc ngủ. Chẳng hạn như tắm nước ấm, massage, dùng trà thảo mộc, liệu pháp mùi hương hay ngồi thiền.
• Tránh xa những nguồn thông tin tiêu cực. Đặc biệt là không nên gặp gỡ quá nhiều với những người bạn thường xuyên phàn nàn và tỏ ra khó chịu về cuộc sống gia đình. Thay vào đó, bạn nên tập trung vào những điều tích cực để có động lực vượt qua bệnh tình.
• Ngoài chia sẻ với chồng/ vợ thì bạn nên thông báo với người nhà, bạn bè và đồng nghiệp về hiện trạng sức khỏe của bản thân. Đồng thời đừng ngại ngần tìm kiếm sự hỗ trợ từ họ khi cảm thấy cần thiết.

4. Tâm lý trị liệu

Trị liệu tâm lý là phương pháp điều trị ưu tiên với chứng trầm cảm nói chung và trầm cảm sau khi kết hôn nói riêng. Phương pháp này có thể mang đến sự cải thiện rõ rệt và đảm bảo an toàn cho sức khỏe người bệnh.

Các chuyên gia tâm lý sẽ tìm hiểu về mức độ triệu chứng cũng như gốc rễ của vấn đề khiến bạn rơi vào chứng trầm cảm sau hôn nhân. Từ đó giúp bạn điều chỉnh cho phù hợp để cải thiện tâm trạng và có cuộc sống hạnh phúc hơn.

Cho dù bệnh trầm cảm sau hôn nhân chỉ ảnh hưởng đến một người nhưng tâm lý trị liệu cần được áp dụng cho cả vợ lẫn chồng. Trường hợp bạn không mắc bệnh thì việc trị liệu kép sẽ giúp bạn hiểu thêm về bệnh tình của đối phương. Đồng thời chuyên gia cũng sẽ tư vấn cho bạn cách điều chỉnh thái độ và hành vi cho phù hợp. Từ đó mang đến sự hỗ trợ tốt nhất cho vợ/ chồng của bạn.

5. Sử dụng thuốc

Trong một số trường hợp, chứng trầm cảm sau khi kết hôn có thể tiến triển nặng nề và không đáp ứng với việc chăm sóc tại nhà hay tâm lý trị liệu. Lúc này người bệnh cần sử dụng thuốc để kiểm soát triệu chứng và làm giảm các vấn đề rủi ro xảy ra.

Mặc dù không có tác dụng điều trị tận gốc bệnh trầm cảm sau hôn nhân nhưng thuốc sẽ giúp bạn điều chỉnh tâm trạng tốt hơn. Đồng thời hạn chế đáng kể suy nghĩ và hành vi tự sát.

Một số loại thuốc bác sĩ có thể chỉ định bao gồm:

• Chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI)
• Thuốc ức chế tái hấp thu trên serotonin và norepinephrine (SNRI)
• Thuốc chống trầm cảm 3 vòng (TCA)
• Thuốc chống trầm cảm không điển hình
• Các chất ức chế monoamine oxidase (MAOIs)
• Viên uống bổ não và thần kinh

Tất cả các thuốc điều trị trầm cảm sau hôn nhân đều tiềm ẩn tác dụng ngoại ý. Do đó cần dùng theo đúng chỉ dẫn từ bác sĩ tâm thần. Tuyệt đối không được tăng/ giảm liều hay ngừng thuốc một cách đột ngột. Đồng thời nếu nhận thấy các bất thường xảy ra, cần báo ngay cho bác sĩ để sớm có sự điều chỉnh.

Trầm cảm sau khi kết hôn là tình trạng cần được quan tâm đúng mức để tránh những hệ lụy cho sức khỏe và cuộc sống hôn nhân. Nếu các biện pháp tại nhà không thể giúp điều chỉnh cảm xúc, bạn cần sớm tìm đến sự giúp đỡ từ chuyên gia tư vấn tâm lý hoặc bác sĩ tâm thần.

Có thể bạn quan tâm:

• Trầm Cảm Sau Sinh Có Nguy Hiểm Không? Kéo Dài Bao Lâu?
• 10 Thói Quen Dễ Dẫn Đến Trầm Cảm Liệu Bạn Đã Biết?
• 7 Địa Chỉ Tư Vấn Trị Liệu Trầm Cảm Tại Hà Nội