Chữa trầm cảm bằng phương pháp Đông y an toàn hiệu quả

Song song với các liệu pháp tâm lý, sử dụng thuốc Tây y để chữa trầm cảm thì nhiều người cũng thường xuyên áp dụng các biện pháp bằng Đông y. Phương pháp này sử dụng các loại thảo dược từ thiên nhiên nên đảm bảo an toàn, ít gây tác dụng phụ và có thể áp dụng được cho nhiều đối tượng khác nhau. 

Trầm cảm theo quan niệm của Đông y

Trầm cảm là một chứng rối loạn cảm xúc khá phổ biến bởi sự đặc trưng của trạng thái buồn bã, chán nản, tuyệt vọng và mất dần hứng thú đối với mọi thứ xung quanh. Trong thực tế trong từ điển của Đông y hoàn toàn không có bệnh trầm cảm. Chứng rối loạn trầm cảm của Tây y sẽ được xếp vào phạm trù chứng uất trong Đông y.

Theo Đông y, “uất” là một trong các khái niệm vĩ mô và được đánh giá là rất hay bởi nó có khả năng lột tả được hết các tính chất của căn bệnh trầm cảm. Khi chỉ cần nhắc đến chữ “uất” thì chúng ta có thể liên tưởng đến những sự u uất, buồn khổ, đố kị, hờn ghen, chán ghét. Nó bao gồm tất cả những điều mà chúng ta không thể giải quyết và lâu ngày tích tụ lại khiến cơ thể trở nên mệt mỏi, suy kiệt. Theo năm tháng chúng sẽ trở thành một khối tắc nghẽn bao trùm lấy tâm trí của bạn và bạn hoàn toàn không thể tìm ra lối thoát.

Để giải thích cụ thể hơn chúng ta có thể tưởng tượng cơ thể như một dòng chảy dịu nhẹ của một con sông. Nhưng khi con sông ấy xuất hiện một cái cây chắn ngang ở giữa thì dòng chảy của nước cũng sẽ bắt đầu thay đổi, dẫn đến tình trạng phía thượng nguồn và hạ nguồn dần bị tàn phá. Khối u uất tắc nghẽn đó cũng tương tự như cái cây bị chắn giữa sông, nó khiến chúng ta bị thay đổi rất nhiều về mặt cảm xúc và thể chất.

Để giúp người bệnh thoát khỏi những nỗi u uất, chán chường đó thì theo Đông y sẽ tìm cách để loại bỏ “cái cây” đó, giúp dòng chảy được khôi phục như trạng thái ban đầu, nhờ đó năng lượng của cơ thể sẽ dần ổn định và trở nên bình thường. Thông thường, Đông y sẽ áp dụng cải thiện trầm cảm bằng các bài thuốc cổ truyền kết hợp cùng các biện pháp hỗ trợ khác.

Ưu điểm lớn nhất của phương pháp chữa trầm cảm bằng Đông y đó chính là các nguyên liệu của thuốc đều lấy từ thảo dược thiên nhiên nên rất lành tính, có khả năng chữa được một số bệnh mãn tính mà khó có thể khắc phục tốt bằng Tây y. Hiện nay, các chuyên gia thường khuyến khích áp dụng việc kết hợp cả Đông và Tây y để cải thiện tốt các tình trạng bệnh lý, rút ngắn thời gian điều trị bệnh.

Các bài thuốc chữa trầm cảm bằng Đông y

Trong Y học cổ truyền, để có thể chữa khỏi trầm cảm bằng cách sử dụng thuốc thì thuốc phải có tính giải độc, giải nhiệt, sơ can, trấn kinh khai khiếu, kiện tỳ, định thần, cân bằng âm dương. Các thầy thuốc sẽ tiến hành thăm khám để nắm rõ tình trạng bệnh của mỗi bệnh nhân, sau đó sẽ cân nhắc theo từng thể trạng của người bệnh mà kê đơn thuốc cho phù hợp.

Dưới đây là một số bài thuốc chữa trầm cảm bằng Đông y mang lại hiệu quả tốt cho người bệnh.

Bài thuốc số 1:

Công dụng chính của bài thuốc này là hỗ trợ hoạt huyết, an thần, thanh nhiệt cơ thể, sơ can và định thần cho người bệnh trầm cảm.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• Ngọc cát cánh.
• Đoạn mẫu lệ
• Bắc ngũ vị
• Toan táo nhân
• Chích viễn chí
• Tế sa nhân
• Tử đan sâm
• Bạch đàn hương
• Đương qui thân

Cách thực hiện:

• Đem tất cả các vị thuốc đã chuẩn bị đi rửa với nước sạch và để cho ráo nước.
• Sử dụng một lượng nước vừa phải để nấu cùng với tất cả các vị thuốc.
• Nấu thuốc trên lửa nhỏ cho đến khi sôi thì rót thuốc ra chén.
• Tiếp tục đổ nước vào sắc thêm một lần nữa và trộn cả hai lần nước thuốc với nhau.
• Chia thuốc ra để uống hết trong một ngày.

Lưu ý:

• Tùy vào mỗi tình trạng bệnh khác nhau mà thấy thuốc sẽ kê đơn với liều lượng riêng biệt.
• Người bệnh tuyệt đối không được tự ý thay đổi liều lượng đã được chỉ định.

Bài thuốc số 2

Áp dụng bài thuốc này cho người bệnh trầm cảm sẽ giúp cải thiện tốt tình trạng lo âu, phiền muộn, thuyên giảm chứng mệt mỏi, tâm thần bất an, điều trị suy nhược thần kinh hiệu quả.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 5g Phục linh
• 5g Bạch truật
• 5g Cong lại bạch thược
• 20 táo nhân
• 25g Hoàng quy
• 25g Đương quy
• 50g Tục tùy thử

Cách thực hiện:

• Rửa sạch tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị và để ráo nước.
• Cho các vị dược liệu vào ấm đun với nước dưới lửa nhỏ cho đến khi sôi.
• Rót nước thuốc lần 1 ra và đổ thêm nước sắc lại 1 lần nữa.
• Trộn cả hai lần nước với nhau và chia nhỏ đến uống hết trong ngày.

Bài thuốc số 3

Tác dụng chính của bài thuốc Đông y chữa trầm cảm này đó chính là thanh nhiệt, sơ can, định thần, an thần, hoạt huyết khử ứ.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• Trúc nhự
• Xuyên khung
• Thiên hoa phấn
• Tri mẫu
• Mạch môn đông
• Chi tử
• Đại giả thạch
• Lao ngưu tử
• Cúc hoa
• Hoàng bá
• Hoàng cầm
• Hải phù thạch
• Mang tiêu (ngâm)
• Mông thạch
• Đại hoàng

Cách thực hiện:

• Đem nguyên liệu đi rửa sạch và phơi cho ráo
• Sắc thuốc với 2 lần nước và uống trong một ngày.
• Hoặc bạn có thể nấu thành cao, vo thành viên hoàn để dễ dùng hơn.

Bài thuốc số 4

Bài thuốc này sẽ phù hợp cho những người bị trầm cảm, suy nhược thần kinh ở mức độ nhẹ, các biểu hiện của bệnh chỉ mới khởi phát.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 20g địa liền
• 20g viễn chí
• 20g cam thảo
• 20g phục linh
• 20g bạch truật
• 20g nhân sâm
• 20g đương quy
• 20g bạch chỉ
• 20g câu kì tử
• 20g táo nhân

Cách thực hiện:

• Những vị thuốc đã chuẩn bị đem đi rửa sạch và phơi cho ráo nước.
• Cho vào ấm và đun sôi trên lửa nhỏ.
• Sắc thuốc khoảng 3 lần nước và chia nhỏ ra uống trong ngày.
• Tốt nhất nên uống sau bữa ăn khoảng 60 phút.

Bài thuốc số 5

Chữa bệnh trầm cảm bằng bài thuốc Đông y này sẽ giúp cải thiện tốt các triệu chứng như chóng mặt, mất ngủ, đau đầu, suy nhược thần kinh.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 25g ngũ vị tử
• 25g huyền sâm
• 25g hạt sen
• 50g câu kì tử
• 50g thục địa
• 50g mạch môn
• 50g đương quy
• 100g táo nhân

Nếu cảm thấy hoa mắt, chóng mặt thì có thể thêm vào 20g địa liền, 20g nhân sâm và 20g viễn chí.

Cách thực hiện:

• Các vị thuốc trên rửa sạch, phơi khô và đem đi sao vàng cho thơm.
• Tán tất cả thành dạng bột mịn
• Bỏ vào bát to và dùng một ít mật ong để trộn đều.
• Nhào bột thật đều và vo thành các viên tròn vừa để uống.
• Mỗi ngày nên uống 1 viên với nước ấm

Bài thuốc số 6

Áp dụng liên tục bài thuốc này trong một khoảng thời gian nhất định sẽ giúp ổn định nhịp tim, cải thiện tình trạng khó thở, chủ trị suy tim.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 90g cam thảo
• 90g viễn chí
• 90g cát cánh
• 90g đan sâm
• 90g phục linh
• 90g huyễn sâm
• 90g nhân sâm
• 90g xương bồ
• 90g hoàng liên
• 60g mạch môn
• 60g thiên đồng môn
• 60g ngũ vị tử
• 60g toan nhâm
• 60g thục địa
• 60g đương quy

Cách thực hiện:

• Rửa sạch, phơi khô và sao vàng các vị thuốc trên.
• Tán nhỏ tất cả thành dạng bột mịn
• Cho vào chén và trộn cùng mật ong
• Nhào đều và vo thành từng viên vừa uống.
• Mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 1 viên.

Bài thuốc số 7

Điều trị trầm cảm bằng Đông y qua bài thuốc này sẽ giúp cải thiện trí nhớ, giảm triệu chứng chóng mặt, mệt mỏi, choáng váng, tâm hồn bất định.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 10g nhân sâm
• 10g xuyên khung
• 15g bạch truật
• 15g mạch môn
• 20g hoa cúc trắng
• 20g câu kì tử
• 20g thục địa
• 20g phục linh trắng
• 20g đương quy
• 20g táo nhân

Cách thực hiện:

• Đem tất cả các vị thuốc rửa sạch, để ráo nước
• Cho vào ấm và đun dưới lửa nhỏ.
• Sắc thuốc cùng với 2 làn nước và chia đều để uống trong ngày.

Bài thuốc số 8

Những người bệnh trầm cảm có xuất hiện triệu chứng buồn bã, chán nản, hay khóc lóc, suy nghĩ tiêu cực không rõ lý do và không còn niềm tin vào cuộc sống thì nên áp dụng bài thuốc này để cải thiện.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 8g toan táo nhân
• 12g cam thảo
• 12g tiểu mạch
• 12g phục thần
• 8g bá tử nhân
• 5 quả đại táo

Cách thực hiện:

• Rửa sạch các nguyên liệu đã chuẩn bị và phơi cho ráo nước
• Sắc lấy nước uống trong ngày
• Nên uống thuốc khi còn ấm hoặc uống sau bữa ăn khoảng 30 phút.

Bài thuốc số 9

Bài thuốc Đông y này thường sẽ được kê đơn dành cho những trường hợp bị uất kéo dài.

Chuẩn bị nguyên liệu:

• 15g hạt sen
• 15h long nhãn
• 20g táo đỏ
• 30g gạo nếp
• 50ml mật ong

Cách thực hiện:

• Đem nguyên liệu đi rửa sạch, sơ chế. Táo đỏ tách bỏ phần hạt, long nhãn ngâm với nước, gạo nếp vo sạch.
• Dùng khoảng 1 lít nước để nấu cùng các nguyên liệu trên.
• Khi gạo bắt đầu nhừ thành cháo thì cho thêm một ít mật ong tùy vào khẩu vị.
• Khuấy đều và nêm nếm cho vừa ăn
• Mỗi ngày nên ăn một lần để các triệu chứng của trầm cảm mau chóng được khắc phục.

Các bài thuốc chữa trầm cảm bằng Đông y được nhắc đến trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Bệnh nhân cần phải đến trực tiếp các cơ sở chuyên khoa để được thăm khám, chẩn đoán cụ thể. Từ đó các thầy thuốc mới cân nhắc để kê đơn thuốc với liều lượng phù hợp cho từng đối tượng bệnh riêng biệt.

Phương pháp hỗ trợ chữa trầm cảm bằng Đông y không dùng thuốc

Song song với việc sử dụng thuốc để chữa bệnh trầm cảm thì Đông y cũng có một số biện pháp không dùng thuốc rất hiệu quả. Một số phương pháp thường được áp dụng như sau:

1. Châm cứu

Ở những người bệnh bị trầm cảm có thể phát hiện sớm ở giai đoạn nhẹ và vừa sẽ được cải thiện hiệu quả nhờ vào phương pháp châm cứu theo Y học cổ truyền. Châm cứu là biện pháp chữa bệnh sử dụng kim chân để tác động vào các huyệt đạo tương ứng trên cơ thể nhằm kích thích lưu thông khí huyết.

Đây được đánh giá là phương pháp không sử dụng thuốc có tác dụng hiệu quả đối với các trường hợp bệnh trầm cảm, rối loạn cảm xúc, tự kỷ,…Theo nghiên cứu của tiến sĩ Hugh MacPherson, thuộc Đại học York được thực hiện vào năm 2013 cho biết rằng châm cứu có tác dụng làm thuyên giảm tốt các triệu chứng của bệnh trầm cảm trong một thời gian ngắn và đặc biệt không gây tác dụng ngoại ý nghiêm trọng.

Việc châm cứu sẽ giúp cho não bộ sản sinh ra nhiều các chất dẫn truyền thần kinh tạo cảm giác thư giãn, hạnh phúc, thoải mái. Bên cạnh đó, châm cứu còn giúp kiện tỳ (cải thiện độ thèm ăn, ăn ngon miệng và tăng cường hoạt động của hệ tiêu hóa), bổ thận (gia tăng sức khỏe tổng thể, cải thiện hệ miễn dịch), an thần định chí (nâng cao chất lượng giấc ngủ, an thần).

Một số phương pháp châm cứu thường được áp dụng để chữa bệnh trầm cảm như châm việt, điện châm, thủy châm việt, xoa bóp bấm huyệt việt, cấy chỉ việt,…Sau quá trình châm cứu sẽ giúp người bệnh giải tỏa căng thẳng, ổn định tinh thần và trở nên lạc quan, vui vẻ hơn.

2. Xoa bóp, bấm huyệt

Xoa bóp, bấm huyệt cũng là một trong các biện pháp Đông y an toàn có tác dụng tốt trong việc cải thiện các triệu chứng của bệnh trầm cảm. Mục tiêu chính của phương pháp này đó chính là giúp cho người bệnh tăng cường sinh lực, phục hồi sức khỏe một cách toàn diện nhất.

Đây là một trong các kỹ thuật sử dụng bàn tay, các ngón tay để điều khiển các cơ và mô của cơ thể để giúp chúng thư giãn. Liệu pháp này đã được sử dụng hơn 3000 năm tại Trung Quốc và được ứng dụng rộng rãi trong điều trị trầm cảm.

Xoa bóp, bấm huyệt giúp cơ thể giải phóng tốt các hormone, tạo sự kết nối chặt chẽ với cảm xúc và cải thiện tâm trạng, giảm bớt tình trạng đau nhức. Thông thường để biện pháp này được phát huy tốt công dụng thì cần phải được thực hiện trực tiếp bởi các thầy thuốc có tay nghề cao, giàu kinh nghiệm hoặc người bệnh cũng có thể học xoa bóp để áp dụng khi cần thiết tại nhà.

Một số huyệt đạo thường được xoa bóp, bấm huyệt dành cho người bệnh trầm cảm như huyệt Ấn đường, huyệt Nội quan, huyệt Bách hội, huyệt An miên, huyệt Hợp cốc, huyệt Tam âm giao,…Tác động vào các huyệt đạo này sẽ giúp giảm bớt cảm giác mệt mỏi, đau nhức. Đồng thời giúp cơ thể thư giãn, giảm stress, tăng cường lưu thông máu huyết.

3. Tập luyện thể chất và tinh thần

Song song với việc áp dụng tốt các bài thuốc hỗ trợ thì thầy thuốc sẽ khuyến khích người bệnh nên tăng cường tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày. Tốt nhất là nên ưu tiên lựa chọn các bộ môn, bài tập dựa theo sở thích cá nhân và kiên trì áp dụng thường xuyên.

Trong y học hiện đại cũng đã có rất nhiều các nghiên cứu khoa học nhận thấy rằng, việc để cơ thể được vận động mỗi ngày không chỉ giúp ích cho sức khỏe thể chất mà còn cải thiện tốt tinh thần. Đồng thời, tập luyện thể thao lành mạnh sẽ giúp cơ thể kích thích sản sinh ra nhiều các hormone tạo sự hạnh phúc, nhờ đó mà cảm giác căng thẳng, mệt mỏi cũng dần tan biến.

Khi tinh thần được cân bằng và ổn định tốt sẽ giúp cơ thể dần được cải thiện và gia tăng khả năng chống chọi lại các tác nhân gây hại từ bên ngoài. Nhờ đó người bệnh sẽ biết cách kiểm soát stress, các cảm xúc tiêu cực. Mỗi khi cảm thấy áp lực bạn cũng có thể dành ra khoảng 10 phút để thư giãn, ngồi thiền.

4. Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh

Theo quan niệm của Đông y thì việc ăn uống là yếu tố có sự ảnh hưởng to lớn đối với sức khỏe tổng thể của mỗi con người. Việc chúng ta cung cấp thực phẩm gì ở “thượng nguồn” sẽ có tác động đến sự hoạt động của cả dòng chảy và gây ảnh hưởng đến năng lượng của cơ thể.

Cơ thể phải luôn đảm bảo được tình trạng sức khỏe tốt, nhận được đầy đủ dưỡng chất cần thiết thì sức khỏe tinh thần mới được cân bằng và ổn định. Nếu bạn không chú tâm đến chế độ ăn uống, lựa chọn thực phẩm không phù hợp sẽ dễ ảnh hưởng đến tinh thần, cảm xúc hoặc làm tổn thương cơ thể từ bên trong.

Do đó, ăn uống được xem là vấn đề quan trọng và cần được quan tâm nhiều hơn, đặc biệt là đối với các trường hợp bệnh trầm cảm. Bởi căn bệnh này có thể khiến nhiều người trở nên chán ăn, ăn không ngon miệng hoặc ăn uống liên tục, mất kiểm soát. Do đó, các thầy thuốc Y học cổ truyền luôn khuyên người bệnh nên thiết lập chế độ ăn phù hợp, chú ý bổ sung các thực phẩm dinh dưỡng và cân bằng bữa ăn của mình.

5. Chú ý về thời gian thư giãn, nghỉ ngơi

Có rất nhiều các trường hợp bệnh trầm cảm do phải đối mặt liên tục với hàng loạt các áp lực, căng thẳng đến từ học tập, công việc hàng ngày. Đôi khi người bệnh không có thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn khiến cho tình trạng sức khỏe thể chất lẫn tinh thần ngày càng suy kiệt.

Do đó, các thầy thuốc luôn khuyến khích người bệnh trầm cảm nên sắp xếp thời gian để nghỉ ngơi, thư giãn. Tốt nhất là nên lên kế hoạch cụ thể cho các công việc cần làm trong ngày, trong tuần để tránh việc làm quá sức. Đồng thời nếu có thời gia thì nên đi đâu đó để thư giãn, du lịch nghỉ dưỡng.

Chữa trầm cảm bằng Đông y mất thời gian bao lâu?

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông y mất thời gian bao lâu còn phải tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, chẳng hạn như mức độ bệnh, thể trạng người bệnh, ý thức của bệnh nhân và các phương pháp được áp dụng để chữa bệnh. Do các biện pháp điều trị theo Y học cổ truyền đều có thành phần từ thiên nhiên và rất lành tính nên thời gian phát huy công dụng sẽ lâu hơn so với phương pháp Tây y.

Đối với các trường hợp bệnh trầm cảm nhẹ, các triệu chứng bệnh vẫn chưa biểu hiện quá mức và gây ảnh hưởng đến người bệnh thì có thể được cải thiện tốt trong một khoảng thời gian nhất. Người bệnh chỉ cần áp dụng các biện pháp phù hợp, kết hợp với việc thay đổi lối sống lành mạnh cũng sẽ giúp sức khỏe tinh thần được cải thiện hiệu quả.

Tuy nhiên, trong thực tế rất ít các trường hợp có thể sớm phát hiện bệnh trầm cảm ngay khi vừa khởi phát. Bởi các triệu chứng bệnh thường phát triển một cách âm thầm và bùng phát vào một thời điểm nào đó. Lúc này người bệnh cần phải kiên trì áp dụng trong thời gian kéo dài, đôi lúc phải kết hợp đồng thời cả Đông y và Tây y mới có thể cải thiện tốt tình trạng bệnh trầm cảm.

Một số lưu ý khi chữa trầm cảm bằng Đông y

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông y luôn được đánh giá cao bởi mức độ an toàn, ít gây ra các tác dụng phụ ngoài ý muốn. Tuy nhiên, người bệnh cũng cần phải được thăm khám và chẩn đoán cụ thể bởi các chuyên gia và thực hiện theo đúng hướng dẫn. Khi áp dụng biện pháp này để cải thiện các triệu chứng của trầm cảm thì bạn cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Do là phương pháp không sử dụng thuốc hoặc các loại thuốc được áp dụng đều là thành phần thảo dược thiên nhiên nên công dụng sẽ khá chậm. Người bệnh cần phải thực sự kiên trì đúng theo hướng dẫn của thầy thuốc để bệnh tình mau chóng được phục hồi.
• Bệnh nhân cần phải cân nhắc kỹ lưỡng trong việc tìm kiếm các cơ sở, nhà thuốc Y học cổ truyền uy tín và chất lượng để thăm khám, điều trị trầm cảm.
• Tuy rằng thuốc Đông y đều là thảo dược thiên nhiên nhưng cũng có một vài loại có thể gây kích ứng hoặc tác dụng phụ. Do đó, trong quá trình sử dụng nếu cơ thể có xuất hiện các triệu chứng bất thường thì cần ngừng sử dụng và thông báo ngay với thầy thuốc để được hỗ trợ kịp thời.
• Phương pháp chữa bệnh theo Đông y chỉ có tác dụng tốt đối với các trường hợp trầm cảm nhẹ và vừa. Nếu bệnh tình đã phát triển nghiêm trọng thì bệnh nhân nên tìm gặp bác sĩ, chuyên gia tâm lý để được thăm khám và điều trị cụ thể hơn.
• Song song với việc áp dụng tốt các phương pháp Y học cổ truyền thì người bệnh cũng cần nhanh chóng thay đổi lối sống, chú ý đến chế độ nghỉ ngơi, ăn uống để giúp bệnh tình cải thiện tốt hơn.

Chữa bệnh trầm cảm bằng Đông y có thể mang lại nhiều tác dụng hữu ích đối với người bệnh nhẹ và vừa. Tuy nhiên, trước khi quyết định áp dụng bất kì phương pháp điều trị nào thì bạn cũng cần trao đổi kỹ lưỡng với bác sĩ, chuyên gia để đảm bảo được sự an toàn và tối ưu trong quá trình chữa bệnh.

Có thể bạn quan tâm:

• 12 Loại Thực Phẩm Tốt Cho Chứng Bệnh Trầm Cảm Bạn Nên Biết
• Tập Thể Dục Giúp Ngăn Ngừa Trầm Cảm Hiệu Quả
• Áp Dụng Thực Dưỡng Trong Chữa Bệnh Trầm Cảm