Tìm hiểu về chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia

Thống kê cho thấy tỷ lệ những người mắc chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia đang ngày càng tăng, đặc biệt có xu hướng trẻ hóa. Đây là căn bệnh vô cùng nguy hiểm, không chỉ làm suy giảm chất lượng sức khỏe, tinh thần, đời sống mà có thể gây tử vong nếu không sớm có biện pháp kiểm soát kịp thời.

Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia là gì?

Rượu bia là một thức uống rất được nhiều người ưa chuộng trong cuộc sống hằng ngày, nhiều người thậm chí sẽ cảm thấy vô cùng thiếu thốn, bứt rứt khó chịu nếu ngày nào không được uống. Chất men trong bia rượu khiến não bộ lâng lâng, ức chế thần kinh tạm thời khiến nhiều người cho rằng loại đồ uống này có khả năng kích thích thần kinh để chúng ta vui vẻ hơn, tuy nhiên quan điểm này hoàn toàn sai.

Thực tế rất nhiều các nghiên cứu khoa học đều đã chỉ ra những tác hại của bia rượu đến cơ thể. Nó không chỉ phá hủy hệ thống cơ quan nội tạng trong cơ thể mà còn tác động lên cả hệ thống thần kinh và gây ra rất nhiều tác động xấu khác đến cuộc sống. Đặc biệt rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia đang là một trong những bệnh lý nguy hiểm có tỷ lệ mắc rất cao hiện nay.

Rối loạn tâm thần là một thuật ngữ chung cho các vấn đề tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, rối loạn cảm xúc, tâm thần phân liệt.. Theo đó chứng rối loạn tâm thần do sử dụng bia rượu là tình trạng lạm dụng hay nghiện bia rượu quá mức dẫn đến các cảm xúc, hành vi bất thường chi phối hoàn toàn tâm trí người đó. Người này thường trong trạng thái dễ kích động nếu không sử dụng rượu.

Thống kê cho thấy tỷ lệ những người mắc chứng rối loạn tâm thần do lạm dụng bia rượu quá mức đang có dấu hiệu tăng mạnh và rất dễ gặp ở nam giới. Tuy nhiên việc phát hiện và điều trị các vấn đề này không hề dễ dàng bởi bản thân người bệnh thường không tin mình bị bệnh hoặc không chấp nhận tiếp nhận điều trị. Đây cũng là lý do mà có đến 22 – 33% số ca tử vong liên quan đến vấn đề này.

Các dạng rối loạn tâm thần do bia rượu

Tùy vào mỗi dạng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia mà các triệu chứng được thể hiện khác nhau, tuy nhiên thường có chung đặc điểm là cực kỳ dễ kích động, có niềm khao khát uống rượu bia mãnh liệt, không thể kiểm soát cảm xúc nếu không được sử dụng, chân tay run rẩy, có ảo giác, vã mồ hôi, tim đập nhanh. Ở trạng thái kích động này có thể làm xuất hiện rất nhiều hành vi bốc đồng gây hại cho bản thân hay cả những người xung quanh.

Nghiện rượu bia

Rượu bia thường có vị cay khi uống ở đầu lưỡi, thậm chí với các loại có nồng độ cao còn có cảm giác nóng bỏng cồn cào ruột gan nên có những người không thể uống được. Ngược lại có những người nếu đã uống được thì lại có cảm giác càng uống càng không thể dừng lại. Nếu tiếp tục duy trì thói quen như vậy sẽ rất dễ dẫn đến giai đoạn nghiện rượu.

Theo các chuyên gia, chất cồn trong bia rượu vừa có thể gây ảo giác, vừa làm tăng GABA gây ức chế thần kinh trong não, vừa ảnh hưởng đến các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine trong khu tưởng thưởng của não bộ. Điều này đánh lừa não bộ rằng đang được thư giãn và càng muốn tận hưởng cảm xúc này lâu dài hơn. Đây có thể là một trong những lý do khiến nhiều người nghiện rượu, đặc biệt với những người thường xuyên sống trong căng thẳng stress kéo dài.

Chứng rối loạn tâm thần do nghiện sử dụng rượu bia được biểu hiện như sau

• Lúc nào cũng có cảm giác muốn được uống bia rượu, nếu không uống sẽ không thể tỉnh táo được
• Tâm trí lơ đãng luôn chỉ nghĩ đến rượu bia, không thể tập trung làm được việc nào khác
• Có thể uống bất cứ lúc nào, thời điểm nào
• Với người bị nghiện bia rượu thì đây giống như một “liều thuốc an thần” giúp họ trở nên bình tĩnh hơn trước các dịp quan trọng, chẳng hạn như phát biểu trước đám đông
• Có xu hướng sử dụng bia rượu với dung lượng ngày càng tăng dần mới có thể thỏa mãn được cơn nghiện
• Nếu không được uống bia rượu sẽ thấy cực kỳ bứt rứt, khó chịu, đứng ngồi không yên, không thể làm được bất cứ việc gì
• Nếu ngăn cấm không cho những người này uống rượu bia họ sẽ trở nên rất kích động, mặt khác nếu những người này đã uống nhưng uống quá mức thì khi say họ cũng hoàn toàn rơi vào trạng thái kích động tương tự

Theo các chuyên gia, ở những người nghiện rượu thường uống khoảng 300ml rượu 40 độ/ ngày và kéo dài liên tục trong khoảng 10 năm. Hiện nay tỷ lệ nghiện rượu ở nước ta ở khu vực nông thôn là 3% dân số, còn ở thành thị lên tới 4%.

Loạn thần do bia rượu

Loạn thần thường sẽ kèm theo các trạng thái ảo giác hoặc hoặc hoang tưởng, xuất hiện do nhiễm độc rượu cấp hoặc sử dụng quá mức. Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia dạng loạn thần thường được đặc trưng bởi những triệu chứng sau đây

Ảo giác

• Xuất hiện ảo thanh trong dầu khiến họ kích thích thích. Ảo thanh này thường mang tính chất tiêu cực như tiếng chửi rửa, miệt thị, xúi dục, đe dọa, tấn công hoặc tái hiện những âm thanh khiến họ sợ hãi trong quá khứ
• Xuất hiện ảo thị khiến người này không xác định được thực tại, quên mất mình đang ở đâu, đánh lạc hướng giác quan, nhận thức của người bệnh. Ảo thị này có thể là hình ảnh của một người nào đó hoặc thậm chí là hình ảnh của một con thú dữ khiến người này kích động muốn tấn công
• Trong trạng thái ảo thanh và ảo thị những người này rất khó giữ bình tĩnh nên thường xuyên trong trạng thái kích động. Thống kê cho thấy khoảng ¾ người nghiện rượu luôn nghe thấy ảo giác dưới 6 tháng và ¼ trường hợp luôn sống trong trạng thái này kéo dài 12 tháng.

Hoang tưởng

• Những người này luôn có một niềm tin vào một vấn đề nào đó quá mức cho dù điều đó là vô lý, không có thực. Cho dù được những người xung quanh giải thích họ vẫn không thay đổi và chỉ giữ niềm tin vô lý, không có cơ sở của mình
• Các hành vi, lời nói của họ đều phụ thuộc vào các hoang tưởng mà họ tự tạo ra, chẳng hạn đánh đập bạo hành vợ con vì cho rằng họ ngoại tình hay làm những điều mờ ám sau lưng mình
• Luôn sống trong nghi ngờ, cảnh giác, lo âu với xung quanh
• Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia dạng hoang tưởng được cho là có mối liên quan trực tiếp đến chứng hoang tưởng bị hại hay hoang tưởng ghen tuông
• Thường xuyên có các hành vi gây hại cho bản thân và những người xung quanh, luôn là người gây ra các xung đột khiến chất lượng cuộc sống suy giảm nghiêm trọng

Sảng rượu

• Là trạng thái loạn thần cấp tính thường xảy ra ở những người nghiện rượu nặng, xuất hiện sau khi những người này bị chấn thương hay nhiễm trùng
• Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia dang sảng rượu thường có các triệu chứng điển hình như nói năng lảm nhảm, rối loạn thần kinh thực vật, lú lẫn,run rẩy, mất phương hướng, không xác định được thực tại. Dễ kích thích, hoang tưởng, xuất hiện các hành vi bạo lực trong trạng thái bị kích thích

Trầm cảm do rượu bia

Rất nhiều nghiên cứu đã chứng minh về mối liên kết giữa việc lạm dụng rượu bia quá mức và chứng trầm cảm. Nguyên nhân do các thành phần trong rượu có thể làm giảm dần hoạt động của các chất dẫn truyền thần kinh cũng như toàn bộ hệ thống thần kinh và làm cho những người này ngày càng không kiểm soát được cảm xúc của bản thân, thường xuyên rơi vào tình trạng căng thẳng.

Bản thân những người trầm cảm hoặc đang có nguy cơ trầm cảm cũng thường có xu hướng tìm đến rượu bia để giải tỏa cảm xúc, điều này càng làm nghiêm trọng hơn tình trạng này và gia tăng các chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia khác.

Một số triệu chứng điển hình của những người trầm cảm do rượu bia như

• Luôn cảm thấy tiêu cực, buồn phiền, cần uống rượu để giải tỏa cảm xúc này
• Khí sắc suy giảm
• Mất ngủ, khó ngủ, ngủ thường gặp ác mộng
• Mệt mỏi, ủ rũ, không còn hứng thú với những hoạt động xung quanh
• Giảm cân hay tăng cân đột ngột
• Dễ khóc, dễ kích động hơn bình thường, không thể làm chủ được cảm xúc của bản thân

Hội chứng cai rượu bia

Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia không chỉ gặp ở những người đang nghiện rượu mà còn xuất hiện ở những người nghiện rượu lâu năm và đang trong quá trình cai rượu. Ngoài ra những người đột ngột bỏ rượu nhưng không có chế độ khoa học cũng rất dễ rơi vào tình trạng này. Trạng thái này có thể cải thiện bằng cách uống một chút rượu, nhưng nếu không kiểm soát thì có thể cai rượu thất bại.

Cụ thể, các dấu hiệu điển hình của hội chứng cai rượu bia gồm

• Người luôn trong trạng thái lâng lâng, bứt rứt, khó chịu, không thể tập trung làm bất cứ vấn đề gì
• Cực kỳ dễ cáu gắt, khó chịu hơn bình thường
• Không dám ngửi mùi rượu hay đến gần những nơi có rượu bia vì sợ sẽ không thể kiểm soát được bản thân nên luôn trong trạng thái lo âu
• Có các triệu chứng của rối loạn thần kinh thực vật như run rẩy, mất nước, run cơ, mạch đập nhanh…
• Có xu hướng bạo lực do bị kích động tâm thần như đánh những người xung quanh, đập phá đồ đạc, có thể xuất hiện ảo giác, hoang tưởng từ 3-5 ngày sau khi không uống rượu
• Buồn nôn, nôn mửa và không muốn ăn uống bất cứ thứ gì khiến cơ thể suy nhược nhanh chóng
• Tay chân run rẩy, không thể làm việc, đi đứng loạng choạng nên khó giữ thăng bằng hay điều khiển giao thông
• Có thể xuất hiện các cơn động kinh, co giật khá nguy hiểm

Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia với các bệnh não thực tổn khác

Rượu bia có thể tàn phá hệ thống thần kinh nghiêm trọng, không chỉ gây tổn thương về mặt tinh thần mà còn dẫn tới rất nhiều bệnh não thực tổn khác. Cụ thể như

• Bệnh loạn thần Korsakov: biểu hiện điển hình là chứng viêm đa dây thần kinh, thường xuất hiện ở người nghiện rượu giai đoạn cuối. Người bệnh có thể bị mất trí nhớ và thường xuyên bịa ra những câu chuyện để bù đắp vào khoảng trống trong ký ức của mình. Nguyên nhân gây chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia này được cho là có liên quan đến việc giảm hấp thu vitamin B ở não bộ do ảnh hưởng từ bia rượu.
• Bệnh não thực tổn Gayet-Wernicke: thường có triệu chứng điển hình là rối loạn ngôn ngữ, lú lẫn, suy giảm trí nhớ và co giật kiểu động kinh. Các kiểm tra chuyên sâu cho thấy những người này có thể có tổn thương khu trú ở vùng tiểu não, ngoại tháp hay trên dây thần kinh vận nhãn. Tuy nhiên dạng này thường ít gặp hơn.
• Bệnh giả liệt do rượu: đây cũng là một dạng khá hiếm gặp, có liên quan mật thiết đến việc cơ thể, não bộ bị  thiếu hụt vitamin B trầm trọng. Triệu chứng điển hình của tình trạng này là khó nói, chân tay đi lại kém, khả năng phản xạ chi kém, trí nhớ kém, rối loạn phản xạ và có thể xuất hiện các hoang tưởng khuếch đại.

Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia có nguy hiểm không?

Bản chất những người lạm dụng bia rượu cũng đã có tính khí khá khó chịu, nóng nảy, hung hãn, dễ kích động hơn bình thường. Với những người mắc chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia thì mức độ này còn tăng hơn gấp nhiều lần. Cả trong trạng thái chưa uống rượu, đã uống rượu hay sau uống rượu bia họ đều hầu như không thể kiểm soát được cảm xúc của mình nên dẫn tới rất nhiều hành vi không phù hợp.

Cảm giác thèm bia rượu có thể chi phối mọi suy nghĩ, cảm xúc, lời nói, hành động của những người này. Trong tâm trí của họ lúc nào cũng chỉ nghĩ đến rượu và hầu như không thể tập trung làm việc gì khác. Bởi thế mà không ít người rơi vào tình trạng thất nghiệp, cuộc sống khó khăn nhưng vẫn không thể khiến họ thức tỉnh mà chỉ làm tăng thời gian uống rượu và làm nghiêm trọng các triệu chứng hơn.

Chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia có thể làm thay đổi hoàn toàn nhân cách của con người. Một người trước đó có thể vô cùng chăm chỉ và yêu thương gia đình nhưng từ khi nghiện rượu thì thay đổi tâm tính, không chịu làm ăn, lúc nào cũng chửi vợ đánh con. Một người ở trạng thái tỉnh táo lúc nào cũng hiền lành dịu dàng nhưng chỉ cần uống rượu vào là trở nên cực kỳ kích động và bạo lực.

Các hành vi khi quá khích của người bị rối loạn tâm thần cực kỳ bốc đồng và manh động, có thể làm hại bản thân và những người xung quanh. Do đó không ít người phải rơi vào vào lao lý bởi các hành vi không thể kiểm soát này. Tuy nhiên nếu được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần thì không phải chịu trách nhiệm mà được chỉ định điều trị tại bệnh viện tâm thần.

Mặt khác bia rượu còn làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất của mỗi người. Việc uống rượu hằng ngày có thể làm tàn phá hệ thống cơ quan nội tạng nghiêm trọng, gia tăng nguy cơ mắc hàng loạt bệnh lý như gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, béo phì, các bệnh về tim mạch, bệnh thận…

Đặc biệt chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia còn có nguy cơ gây tử vong khá cao nhất là với những người thuộc chứng cai rượu bia hay bắt đầu có các dấu hiệu sảng rượu. Nếu không kịp thời phát hiện và điều trị nguy cơ tử vong có thể lên tới  22 – 33% nên tuyệt đối không được chủ quan với các triệu chứng này.

 Hướng điều trị chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia

Một vấn đề thường gặp ở những bệnh nhân mắc chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia chính là rất khó phát hiện bệnh. Bởi như đã nói, bản chất của hầu hết những người nghiện rượu bia chính là nóng nảy và dễ kích động nên những người xung quanh luôn đánh giá họ có tính cách như vậy chứ không coi đó là triệu chứng của bệnh tâm lý, tâm thần. Mặt khác kể cả khi đã được khám và chẩn đoán bệnh thì những người này cũng có thể không tin rằng mình mắc bệnh tâm thần nên không chấp nhận việc điều trị.

Gia đình cần là người phát hiện đầu tiên và cùng đồng hành với người bệnh trong suốt quá trình thăm khám và điều trị. Gia đình có thể đưa bệnh nhân đến các chuyên khoa tâm thần hoặc trung tâm tâm lý trị liệu để được kiểm tra và có hướng điều trị chính xác nhất.

Điều trị y tế

Bệnh nhân mắc chứng chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia có thể được yêu cầu điều trị nội trú tại các bệnh viện tâm thần nếu có mức độ quá nặng. Tại bệnh viện các bác sĩ sẽ có đầy đủ chuyên môn, cơ sở vật chất để kiểm soát các trạng thái kích động, giúp bệnh nhân cai rượu đúng cách để dần dần lấy lại cuộc sống ổn định.

Với các bệnh nhân có các triệu chứng ổn hơn sẽ được chỉ định điều trị ngoại trú kèm theo dùng một số loại thuốc để làm giảm các trạng thái kích động, bứt rứt khó chịu khi không được uống rượu. Người bệnh có thể phải duy trì dùng thuốc trong thời gian dài, chẳng hạn với bệnh nhân trầm cảm phải uống thuốc từ 3- 6 tháng để kiểm soát bệnh hoàn toàn.

Bên cạnh đó nếu bệnh nhân có các triệu chứng co giật, động kinh, loạn thần có thể cần cấp cứu ngay lập tức.  Người bệnh có thể được cố định vào giường bệnh bằng dây nhằm ổn định cơ thể, ngửi bông cồn hoặc cho uống rượu vang để kiểm soát trạng thái cũng như tiêm một số loại thuốc cần thiết để tinh thần nhanh chóng cân bằng hơn.

Một số nhóm thuốc phổ biến được dùng trong điều trị chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia như

• Thuốc Disulfiram có khả năng ngăn chặn sự phân hủy rượu trong cơ thể, được chỉ định để hạn chế việc bệnh nhân thèm rượu bia hay các đồ uống có cồn khác
• Thuốc Naltrexone giúp ngăn chặn việc tái nghiện sau điều trị cai nghiện rượu bia
• Các nhóm thuốc dạng tiêm như Diazepam, dịch truyền tĩnh mạch Ringer lactat hay Magnesium sulfat 1mg
• Cải thiện trí nhớ và tinh thần thông qua bổ sung các nhóm vitamin B12, B9, thiamine và các loại vitamin khác
• Với bệnh nhân não thực tổn do rượu cần tiêm Piracetam theo đường tĩnh mạch chậm
• Thuốc chống trầm cảm 3 vòng (Amitriptylin) cho các bệnh nhân bị trầm cảm hay rối loạn lo âu do rượu
• Thuốc an thần, gây ngủ (Seduxen) để cải thiện giấc ngủ, được dùng khi bệnh nhân rơi vào trạng thái kích thích mạnh mẽ
• Thuốc chống loạn thần giúp loại bỏ các ảo giác, ảo tưởng mơ hồ, không đúng thực tại của bệnh nhân
• Antinol (Disulfiram) có thể được yêu cầu duy trì sử dụng tiếp tục trong vòng 2 năm để ngăn chặn nguy cơ tái nghiện

Người bệnh cần đảm bảo tuân thủ theo đúng chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không được tăng giảm liều dùng hay ngưng thuốc giữa chừng vì rất nhanh sẽ tái phát bệnh. Khi các triệu chứng ổn hơn, bác sĩ có thể kê đơn giảm dần liều lượng để hạn chế một số tác dụng phụ không mong muốn từ các loại thuốc này.

Chăm sóc tâm lý

Trị liệu tâm lý có thể mang đến rất nhiều tác dụng tốt cho bệnh nhân mắc chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia nên thường được áp dụng song song với các biện pháp điều trị y tế. Mục đích chính của phương pháp này là chỉ rõ cho người bệnh thấy được tác hại của bia rượu, đồng thời gia tăng niềm tin vào thực tại, đẩy mạnh quyết tâm điều trị và cai rượu hoàn toàn.

Đặc biệt với bệnh nhân trầm cảm, rối loạn lo âu rất cần được tham vấn tâm lý để dần lấy lại khí sắc, loại bỏ các suy nghĩ tiêu cực, xa rời với thực tại và thay thế bằng những suy nghĩ tích cực đúng đắn hơn. Người bệnh cũng được hướng dẫn các biện pháp giúp đối mặt với ham muốn thèm bia rượu, nâng cao các kỹ năng xã hội để dần hòa nhập trở lại với cuộc sống sau khi hồi phục.

Trị liệu nhóm hay trị liệu gia đình cũng là biện pháp được khuyến khích cho những người mắc chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia. Bên cạnh đó gia đình cũng được khuyến khích nên tham gia trị liệu cùng để hiểu rõ người bệnh hơn và có hướng chăm sóc, kiểm soát các trạng thái quá khích của người bệnh đúng cách nhất.

Bệnh nhân nếu đáp ứng tốt với các liệu pháp tâm lý sẽ có khả năng hồi phục khá cao. Tinh thần người bệnh ngày càng tỉnh táo, tích cực, nhìn nhận và đánh giá các vấn đề đúng – sai rõ ràng, kiểm soát được cảm xúc và các hành vi của mình. Qua đó người bệnh có thể cai nghiện bia rượu thành công và cũng phòng tránh được tối đa nguy cơ tái nghiện trở lại.

Chăm sóc và điều trị tại nhà

Các biện pháp chăm sóc tại nhà cũng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong quá trình điều trị chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia cũng như phòng tránh nguy cơ tái nghiện. Các bác sĩ tâm thần hay chuyên gia tâm lý cũng luôn đưa ra các hướng sinh hoạt, dinh dưỡng phù hợp cho bệnh nhân ngoại trú để hỗ trợ quá trình cải thiện bệnh đạt kết quả tốt nhất.

Một số vấn đề cần lưu ý trong quá trình chăm sóc và điều trị tại nhà như

• Cất hoặc dọn dẹp hết những vật dụng có liên quan hoặc gợi nhớ về bia rượu trong nhà để người bệnh có một môi trường sống hoàn toàn nói không với bia rượu
• Trong các cuộc nói chuyện cũng tránh nhắc về bia rượu hay tình trạng bệnh tật của người bệnh
• Hướng người bệnh đến các thói quen lành mạnh như tập thể dục hằng ngày, sử dụng nước trái cây, ăn nhiều rau củ, đi ngủ sớm
• Giải tỏa cảm giác bứt rứt, bồn chồn do thèm bia rượu bằng các hoạt động mang tính chất tập trung cao như tập thể dục, leo núi, chạy bộ, nhảy, hát hò..
• Thực hành thiền và yoga hằng ngày không chỉ giúp nâng cao tinh thần, cải thiện sức khỏe mà còn đem đến hiệu quả trong việc kiểm soát cơn “vật vã” do thèm rượu
• Chia sẻ cảm xúc với những người xung quanh và tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết
• Bổ sung dinh dưỡng khoa học, tăng cường các món ăn giàu vitamin B từ rau xanh, trái cây hay các nhóm thực phẩm lành mạnh khác để bồi bổ cơ thể hiệu quả

Thực tế bản chất của bia rượu không hề xấu, tuy nhiên vấn đề nằm ở chỗ bạn ứng dụng sai cách. Biết kiểm soát bản thân, hạn chế sử dụng bia rượu, thay đổi lối sống lành mạnh tích cực hơn mỗi ngày chính là cách hiệu quả nhất để phòng tránh chứng rối loạn tâm thần do sử dụng rượu bia.

Có thể bạn quan tâm:

• Tìm hiểu về bệnh tâm thần phân liệt thể thanh xuân
• Tự trách móc bản thân: Làm sao để vượt qua?
• Người bệnh tâm thần không chịu uống thuốc phải làm sao?